حمله اخیر رژیم صهیونیستی به لبنان، این سوال بزرگ را در ذهن همه ایجاد کرده که آیا این آغاز یک جنگ بسیار بزرگ‌تر است؟ و آیا رژیم صهیونیستی بنا دارد اقداماتی که طی حدود 12 ماه گذشته در غزه اجرا کرد، اکنون در جبهه لبنان پیاده‌سازی کند؟ادبیات مقامات سیاسی صهیونیستی چنین فرضی را نامحتمل نشان نمی‌دهد چنان که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی در  کنفرانس مطبوعاتی اخیر خود برای اعلام شروع تجاوز به لبنان با این سخنان آغاز کرد: «ما در آستانه تغییر موازنه قوا در شمال هستیم و روزهای پیچیده ای در انتظار ماست».بر همین اساس در وهله نخست از اعتراف مقامات صهیونیستی آشکار است که اسرائیل موازنه قدرت در برابر حزب ا... را از دست رفته می‌بیند بنابراین یکی از اهداف کابینه تل‌آویو برقراری مجدد موازنه به نفع رژیم در برابر حزب ا... است و طبیعتاً چنین هدفی بدون عملیات نظامی که یا بتواند از قدرت نظامی حزب‌ا... بکاهد یا آن را مجبور به توقف کارزار تهاجمی حمایت از غزه و پذیرش خواسته‌های تل آویو درباره بازگشت نیروهایش به آن سوی مرز آبی و رودخانه لیتانی کند، محقق نخواهد شد. از طرفی نیز جنگ غزه به اولین سالگرد خود در حال نزدیک شدن است که طولانی‌ترین جنگ تاریخ رژیم در 75 سال گذشته بوده و این در حالی است که ارتش تا بن دندان مسلح صهیونیستی علاوه بر ناتوانی در آزاد کردن اسرای صهیونیست، حتی به اذعان و اعتراف فرماندهان نظامی در خلع سلاح و نابودی زیرساخت‌های نظامی حماس نیز توفیق چندانی به دست نیاورده و ارتش بی‌هدف به حملات علیه غیرنظامیان ادامه می‌دهد.حماس محکم و استوار بر اصول و شروط خود برای پذیرش توافق و تسلیم نشدن در برابر برنامه‌های خطرناک دشمن درباره گذرگاه رفح ایستاده و نقشه‌های نتانیاهو را نقش بر آب کرده است. نتانیاهو می‌داند که انجام توافق بر اساس خواسته حماس یعنی سقوط کابینه و مرگ سیاسی او. این وضعیت به طور حتم بار سنگینی بر دوش کابینه تندرو صهیونیستی است که برای یافتن راه نجاتی از باتلاق غزه دست و پا می‌زند.ارزیابی نهایی کابینه صهیونیستی آن است که تا وقتی حزب ا... به عملیات‌های خود در شمال سرزمین‌های اشغالی ادامه می‌دهد و دست حمایتی آن به غزه دلگرمی می‌دهد، رهبر حماس از پذیرش توافق امتناع خواهد کرد. بنابراین هدف اصلی حمله به لبنان پیشبرد سناریوهای مطلوب رژیم برای آینده غزه بدون نگرانی از فشار نظامی مقاومت لبنان است.همچنین نباید از یاد برد که موضوع بحران آوارگان صهیونیست به شدت بر دوش کابینه نتانیاهو سنگینی می‌کند و بخش زیادی از شهرک‌نشینان و احزاب تندرو و وزرای وابسته به آن ها همانند اسمورتیج وزیر دارایی و بن گویر وزیر امنیت داخلی خواهان جنگ با حزب ا... هستند و البته حزب ا... نیز بارها تأکید کرده که بدون توقف جنگ در غزه امکان بازگشت آوارگان صهیونیست به شهرک‌های شمالی وجود ندارد.
در چنین شرایطی، حادثه انفجار پیجرها و هدف قرار دادن فرماندهان نظامی ارشد حزب‌ا... طی یک هفته اخیر، با هدف تسهیل شرایط ورود به جنگ می‌تواند مورد ارزیابی قرار گیرد زیرا علاوه بر برنامه‌ریزی اسرائیل برای گرفتن بیشترین آمار تلفات از میان سربازان و نیروهای وفادار به مقاومت برای اضمحلال توان عملیاتی حزب ا... در همان آغاز ماجرا- هدفی که البته محقق نشد- هدف دیگر از بین بردن دو عنصر حیاتی ارتباطات و فرماندهی بود که برای حفظ انسجام و بقای نیروهای نظامی در ارتش‌های کلاسیک الزامی است.
 صحنه متفاوت جنگ غزه با جنگ لبنان
 تفاوت فاحش نخست که به حزب‌ا... در برابر ارتش صهیونیستی دست برتر داده، ویژگی‌های جغرافیایی متمایز جنوب لبنان و غزه است. مرز بین لبنان و اسرائیل حدود 76 کیلومتر از مزارع شبعا در شرق تا راس ناقوره در غرب است که در امتداد حدود 30 کیلومتر خط ساحلی در جنوب لیتانی قرار دارد. منطقه کوهستانی (جبل عامل)، جنگلی و همراه با دره‌ها (دره بقاع) و رودها و ناهمواری‌های طبیعی فراوان است که نیروهای مقاومت بر آن اشراف کامل شناسایی دارند و سال ها فرصت داشته اند تا درباره تاکتیک‌های جنگی متناسب با این شرایط جغرافیایی، ساخت مواضع نظامی و مخفیگاه و تأسیسات غافلگیری دشمن به کسب آمادگی بپردازند.به طور حتم عملیات هوایی به تنهایی برای کسب پیروزی در جنگ و تخلیه کامل یک منطقه از عناصر نظامی دشمن و تصاحب سرزمینیِ یک منطقه عملیاتی کافی نیست و از این حیث ارتش صهیونیستی مجبور است برای تحقق اهداف نتانیاهو و هم قطارانش به صورت زمینی وارد عمل شود و این با توجه به آن چه درباره وضعیت جغرافیایی منطقه جنوب لبنان گفته شد، بهترین فرصت برای حزب ا... است که بیشترین تلفات و حتی گرفتن اسیر را بر دشمن تحمیل کند.ارتش صهیونیستی در مساحت کوچک 370 کیلومتر مربعی غزه تمام قدرت زرهی خود را به کار گرفت تا از تلفات نظامی خود بکاهد و این موجب شد تا در برهه‌ای ارتش به طور رسمی اعلام کند که تانک برای آموزش به نظامیان جدید ندارد. طبیعتاً جغرافیای متفاوت مرزهای جنوبی لبنان چنین امکانی را – حتی در صورت رفع تمام نیازمندی های زرهی رژیم از سوی غربی‌ها- در اختیار ارتش برای حفظ جان نظامیان قرار نمی‌‌دهد.از طرف دیگر حزب ا... به سلاح های بسیار پیشرفته‌تر، متنوع‌تر و فراوان‌تر از مقاومت غزه مجهز است، از جمله موشک های دقیق و پهپادهای پیشرفته که می توانند تمام نقاط اسرائیل را هدف قرار دهند.برخی منابع زرادخانه موشکی حزب ا... را تا 150هزار برآورد کرده اند که گفته می شود در میان آن ها حدود 10000 موشک هدایت شونده دوربرد وجود دارد که می تواند در طول و عرض، اسرائیل را ویران کند.همچنین در سال 2021، سید حسن نصرا...، رهبر حزب ا... گفت که این گروه 100هزار جنگجو دارد.در حالی که تاکنون حزب ا... تنها بخش بسیار محدود و ناچیزی از زرادخانه نظامی خود را علیه اراضی اشغالی به کار گرفته است با این حال تمام سرزمین‌های اشغالی در نگرانی و وضعیت آماده باش کامل فرو رفته و طبیعتاً در مراحل آینده جنگ، مراکز استراتژیک رژیم همانند بنادر و تأسیسات گازی کاریش و مرز هسته ای دیمونا و ... هم می تواند به سیبل اهداف مقاومت تبدیل شود که علاوه بر موج جدید آوارگان داخلی، بحران اقتصادی و مهاجرت معکوس را نیز تسریع کند. مطمئناً معادله رویارویی با حزب‌ا... به همین جا نیز ختم نمی‌شود زیرا محور مقاومت در ذیل استراتژی «وحدت ساحات» و در اتاق عملیات مشترکی که از زمان طوفان الاقصی دایر شده است، در آمادگی برای وضعیت‌های پیچیده‌تر امکان گسترش جنگ به سرمی‌برد. بسیاری از اضلاع مقاومت برای مشارکت در نبرد زمینی با ارتش صهیونیستی آمادگی دارند و ایران نیز هنوز پاسخ ترور اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران، را نداده و این در حالی است که مقامات جمهوری اسلامی از قطعی بودن این پاسخ سخن می‌گویند و طبیعتاً جنگ‌طلبی رژیم در لبنان می تواند در تغییر مدل پاسخ ایران از مدل اطلاعاتی- امنیتی به مدل نظامی تأثیرگذار باشد.

گروه ادب و هنر-شهادت اسطوره جهاد و مقاومت در جهان اسلام،پر بسامدترین رویدادی است که قلوب همه آزادگان را مشحون از حزن و اندوه می کند و در این میان،ادیبان و شاعران شیفته سید حسن نصرا...،در فراق این شخصیت جامع الاطراف به گونه ای متفاوت تر داد سخن می دهند.در همین راستا،رضا اسماعیلی از چهره های پرسابقه در عرصه ادبیات مقاومت در گفت و گو با خراسان از نقش بی بدیل سید حسن نصرا... در الهام بخشی به ساحت این گونه ادبی و نیز پیشینه و اهمیت آن می گوید.

چرا باید ادبیات مقاومت را جدی بگیریم؟
انسان از زمان تولد تا زمان مرگ با مقاومت زنده است. البته این مقاومت تنها به مقاومت در جنگ و نبرد نظامی محدود نمی شود. در آموزه های دینی، ارزش «جهاد اکبر» که مبارزه با «نفس اماره» است از «جهاد اصغر» که مبارزه با دشمن بیرونی است، بیشتر است. «جهاد اکبر» یعنی مراقبت از خویش در برابر خواهش های نفسانی و وسوسه های شیطانی و حرکت در مسیر عبودیت و بندگی خدا. انسان برای ادامه زندگی باید همزمان در جبهه های مختلف بجنگد. مبارزه با استبداد و استثمار و استعمار نیز جلوه های دیگری از مقاومت است.ادبیات مقاومت پاسخی به این نیاز است. شعر مقاومت آیینه ای برای به نمایش گذاشتن ایثارگری ها و فداکاری های انسان های آزاده و عدالت خواه برای رهایی از قیدو بند استبداد و استثمار است. شعر مقاومت ترجمان شعارهای حماسی امام حسین(ع) در عاشوراست. شعارهایی همچون :
«هَیهاتَ مِنا الذلَةُ: دور باد از ما ذلت و خواری.»
«مَوْتٌ فی عِزٍّ خَیْرٌ مِنْ حَیاة فی ذُلٍّ:مرگ با عزت بهتر از زندگی با ذلت است!»
«اِنی لا اَرَی المَوتَ إ لا سَعادَةً و الحیاة مع الظالمین الا برما: من مرگ را عین سعادت و خوشبختی می‌دانم و زندگی با ستمگران و ظالمان را شکنجه‌ای دردناک»
«إن لَم یَکُن لَکُم دینٌ و کُنتُم لاتَخافونَ المَعادَ فَکونوا اَحراراً فِی دُنیاکُم: اگر دین ندارید و از قیامت نمی‌ترسید، لااقل در دنیای خود آزاده باشید.»
​​​​​​​شاعران نیز با الهام از این شعارها دست به خلق و آفرینش های ادبی می زنند که شعر زیر از خوشدل تهرانی نمونه درخشانی از این اشعار است: 
بزرگ فلسفه‌ قتل شاه دین این است
که مرگ سرخ به از زندگی ننگین است
حسین مظهر آزادگی و آزادی است
خوشا کسی که چنینش مرام و آیین است
نه ظلم کن به کسی نی به زیر ظلم برو
که این مرام حسین است و منطق دین است
همین نه گریه بر آن شاه تشنه لب کافی است
اگر چه گریه بر آلام قلب ، تسکین است
ببین که مقصد عالی وی چه بود ای دوست
که درک آن سبب عزّ و جاه و تمکین است
ز خاک مردم آزاده ، بوی خون آید
نشان شیعه و آثار پیروی این است
رسالت شعر و ادبیات مقاومت آموختن الفبای حق خواهی، آزادگی و ظلم ستیزی به جهانیان است. تلاش در جهت دیده شدن و شنیده شدن صدای مظلوم است. موضع مندی ادبیات مقاومت، شاعران این جبهه را – همچون دوران مشروطیت - به مُصلحان اجتماعی تبدیل می کند. شاعران محبوبی که در قلب مردم جای دارند. 
 ادبیات مقاومت چه ادواری را پس از انقلاب اسلامی طی کرده است؟
از آغاز پیروزی انقلاب اسلامی تا به امروز، شاعران انقلاب در حوزه «مقاومت» و «پایداری» اشعار فراوانی سروده اند. شعر انقلاب پیوند تنگاتنگی با ادبیات مقاومت دارد. انقلاب اسلامی محصول مقاومت در برابر استبداد و اختناق حاکم بر کشور در دوران نظام ستم شاهی بود. جان و جهان ادبیات دفاع مقدس نیز با «مقاومت» و «پایداری» گره خورده است. سروده های شاعران دفاع مقدس که بالغ بر هزاران دفتر می شود، گنجینه ای عظیم و بی بدیل در حوزه ادبیات مقاومت است. بعد از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ و پایان جنگ نیز، شعر دفاع مقدس به اقیانوس شعر «مقاومت» پیوست و شاعران انقلاب همدوش و همگام با شاعران مقاومت جهان به خلق و آفرینش آثاری ارجمند و ماندگار با موضوع مقاومت پرداختند. برگزاری سه دوره موفق کنگره شعر مقاومت بین الملل اسلامی توسط بنیاد «روایت فتح» در سال های گذشته در بسط و گسترش شعر مقاومت در ایران و آشنایی شاعران ایرانی با شاعران مقاومت جهان نقش تاثیرگذاری داشته است.
 در باره تاثیر ادبیات بر ادامه فعالیت و تقویت جنبش های مقاومت لبنان و دیگر کشورهای مسلمان چه می توان گفت؟
شعری که با موضوع مقاومت سروده می شود، همچون اشعار دوران دفاع مقدس در تهییج رزمندگان و مجاهدان برای حضور در جبهه های نبرد و استقامت در برابر دشمن تاثیر غیرقابل انکاری دارد.این اشعار به رزمندگان روحیه می بخشد و راه پیروزی بر دشمن را هموار می کند. رباعی زیر از محمدرضا سهرابی نژاد نمونه قابل تاملی از این اشعار است:
با آن که گلوله‌اش تنم را بوسید
خون زد شتک و پیرهنم را بوسید
آن قدر گلوله بر تن خصم زدم
تا خم شد و «خاک وطنم» را بوسید
درباره شعر مقاومت لبنان و تاثیر شخصیت والای سید حسن نصرا... بر رشد و بالندگی این  گونه ادبی کدام نکات برجسته است؟
سید حسن نصرا... الهام بخش شاعران زیادی – به خصوص شاعران عرب -  برای سرودن اشعار حماسی برای استقامت و پایداری در برابر جنایت های وحشیانه اسرائیل غاصب بوده است. بازخوانی بخشی از شعر علامه محمدرضا حکیمی که تقدیم به سیدحسن نصرا... کرده است، به عنوان حسن ختام این مصاحبه خالی از لطف نیست:
ای سرّ توحید ازل، در طالع تقدیرها
ای نور ذات جلوه‌گر، در جلوه‌ها، تصویرها
در ذات ذرات جهان، هر دم ز تو تاثیرها
ای آفتاب، ای آفتاب، از خلق پنهان تا به کی؟
عالم سیه، از بس ستم، این خلق، پنهان تا به کی؟
این ظالمان رو سیه، کردند عالم را تبه
روز بشر زین ظلم‌ها، گردید چونان شب سیه
هر جا رسیدندی، ستم، هر جا کشیدندی، سپه
ای آفتاب، ای آفتاب، از خلق پنهان تا به کی؟
عالم سیه، از بس ستم، این خلق، پنهان تا به کی؟

گروه سیاسی- از عصر جمعه و زمانی که مشخص شد سیدحسن نصرا... هدف بمباران سنگین اسرائیل در ضاحیه بیروت بوده و شایعه شهادت او مطرح شد، بسیاری از ایرانیان، با دغدغه پیگیر اخبار مربوط به این حمله بودند تا از سرنوشت رهبر حزب‌ا... لبنان آگاه شوند و در ابعادی دیگر، این پیگیری در کشورهای دیگر منطقه نیز وجود داشت. اما چرا این روحانی شیعه لبنانی، این میزان برای ایران و جمهوری اسلامی و در سطحی دیگر برای جهان مهم بود؟
اسطوره سید حسن نصرا...
سیزدهم دی‌ماه سال ۱۳۹۸ سردار شهید قاسم سلیمانی که به نوعی فرمانده جبهه مقاومت به شمار می‌رفت، با حمله مستقیم آمریکایی‌ها و دستور شخص ترامپ ترور شد و ۱۰ مردادماه همین امسال نیز اسماعیل هنیه، دبیرکل حماس در تهران هدف ترور قرار گرفت و به شهادت رسید.سردار سلیمانی از مدتی قبل از شهادت، به عنوان یک فرمانده شجاع، مقتدر، متواضع و متخلق به جامعه نیز شناسانده شد و تشییع باشکوه او در چند شهر ایران، ناشی از این شناخت و ارتباط جامعه با وی بود. شهید اسماعیل هنیه نیز بالاترین مقام حماس بود و در زمانی در تهران به شهادت رسید که هموطنانش بیشترین رنج را دیده و همراهانش بیشترین مجاهدت‎ها را انجام داده بودند. جایگاه سید حسن نصرا... نیز مانند این دو شهید بسیار ویژه بود.
سابقه طولانی و پیروزی‌ها
سید حسن نصرا... از سال ۱۹۹۲ و پس از ترور شهید سید عباس موسوی، دبیرکل قبلی حزب ا...، رهبر این حزب شد و بیش از ۳ دهه این سمت را برعهده داشته که زمانی طولانی است و از مردم لبنان تا شیعیان و مسلمانان پیگیر رویکرد مقاومت، طی این سال‎ها او را به عنوان یک رهبر و الگوی دینی و مجاهد شناخته و با او زندگی کرده اند. علاوه بر سیادت و روحانیت که از عوامل محبوبیت اوست، نصرا... در طول این سه دهه، بارها طعم پیروزی را نه تنها به مردم لبنان، بلکه به مسلمانان و ملت های عرب که بارها توسط اسرائیل تحقیر شده اند، چشانده است. علاوه بر عقب‌نشینی ارتش اسرائیل از مرزهای لبنان در سال ۲۰۰۰ که از پیامدهای تحرکات حزب‌ا... بود، پیروزی این حزب در جنگ ۳۳ روزه در سال ۲۰۰۶ که در نهایت با معاوضه ده‌ها اسیر با جنازه چند سرباز اسرائیلی خاتمه یافت، از مقاطعی بود که محبوبیت نصرا... را به شدت بالا برد. در مقاطعی کمتر رهبر شیعی و اسلامی و عربی، محبوبیتی به میزان او داشته است. او از قدرت سخنوری بالایی نیز برخوردار بود و بارها در مقاطع درگیری های داخلی لبنان و حملات اسرائیل، کلام و بیان و منطقش، تاثیر مهمی در آرامش و راهبری حامیانش داشت.
نیروی ملی لبنانی محبوب غیرمذهبی‌ها
با وجود ایدئولوژی اسلامی و شیعی، اما حرکت نصرا... و همراهانش در لبنان، کاملا در قامت یک نیروی ملی لبنانی قابل تعریف بوده است. چه بسیار جوانان و دختران مسیحی و سنی و دروزی لبنانی که با مشاهده رشادت نصرا... و یارانش در دفاع از مرزهای لبنان، تصاویر نصرا... را سر دست می‌گرفتند و همنوا با جولیا پطرس، آهنگ احبائی می‌خواندند. بسیاری از این خوانندگان و هنرمندان غیرمذهبی نظیر «هیفا وهبی» از علاقه‎مندان نصرا... بودند که همزمان با جنگ ۳۳ روزه، ضمن اعلام حمایت از مقاومت، برای دادن اموال خود برای مقاومت اعلام آمادگی کردند. یکی از دلایل این اقبال جامعه لبنانی، به رغم اختلافات عقیدتی، مشاهده این حقیقت بود که نصرا... و یارانش برخلاف بسیاری از نیروهای سیاسی مدعی ملی‌گرایی لبنان، جان خود را سر دست گرفته و برای دفاع از وطنشان می‌جنگیدند.نصرا... در این مسیر حتی از فدا کردن فرزندش دریغی نداشت و شهادت سید هادی نصرا... در ۱۸ سالگی، عزتی بالاتر از دیگر رهبران سیاسی لبنانی برایش به ارمغان آورد. رویکرد ملی و دفاع از مرزهای لبنان باعث شد سال ها فشار برخی احزاب لبنانی برای خلع سلاح به شکست بینجامد و این حزب با این استدلال که همچنان بخش‎هایی از لبنان تحت اشغال است، سلاح خود را برای دفاع از وطن حفظ نمود.
سیاستمدار واقع‌گرا
اگرچه برخی نصرا... را به عنوان رهبر یک گروه چریکی شبه نظامی می شناسند، اما او و یارانش برای ادامه حیات در جامعه ۷۲ ملت لبنان که چندین مذهب و دین و گروه سیاسی و بعضا تحت حمایت دیگر کشورها در آن فعال‎اند، در قامت یک حزب سیاسی فعالیت می کردند. این حزب که همانند تمام احزاب سیاسی در انتخابات‎ها فعال بود و نماینده به مجلس می فرستاد، در یکی دو دهه اخیر، به وزنه پرقدرت سیاست لبنان تبدیل شد که بدون نظر آن، شکل گیری دولت در لبنان به راحتی ممکن نبود. اما این عمل‎گرایی و التزام به قواعد و چارچوب کار سیاسی در لبنان، در کنار دیگر توفیقات و ظرافت‎ها، چنان مشروعیتی برای این حزب ایجاد کرد که حتی برچسب علنی ارتباط با جمهوری اسلامی و دریافت سلاح و امکانات از آن هم در سال‎های اخیر نتوانست آن را از بین ببرد؛ چرا که حزب ا... این ارتباط خود با ایران را نیز دستمایه خدمت به مردم لبنان کرد و از جمله در سال ۱۴۰۰ و در بحران اقتصادی لبنان، سه کشتی سوخت از ایران به این کشور آورد.
دست قدرتمند بیخ گوش اسرائیل
حرکت مقاومت اسلامی یا همان گروه حزب ا... لبنان که در دهه ۱۳۶۰ بنا نهاده شد، بعدها توسط سرداران سپاه پاسداران، ازجمله شهید سلیمانی تقویت و تجهیز شد و کارش از عملیات‎های شهادت‎طلبانه و زمینی پارتیزانی، به پرتاب کاتیوشا و سپس موشک‌های دوربرد رسید. طبعا این گروه و توان آن، همواره حامی روز مبادای ایران در کنار گوش اسرائیل به شمار می رفت و نماد این اطمینان بخشی برای بسیاری از مردم ایران و مسئولان جمهوری اسلامی، شخص سید حسن نصرا... بود. طی دو دهه گذشته، در مقاطع مختلفی که ایران با تهدیدهای مختلف آمریکا و اسرائیل روبه‎رو می‌شد، یکی از موارد قوت قلب ایرانیان و حامیان جمهوری اسلامی، داشتن دستی قدرتمند در کنار سرزمین‎های تحت سلطه اسرائیل بود که می توانست نوعی بازدارندگی ایجاد کند. طبعا از همین رو بود که اپوزیسیون جمهوری اسلامی هم او را به شدت دشمن می‌داشتند و با انتشار اخبار مربوط به ترور او، در فضای مجازی و رسانه ای شیپور شادی نواخته اند.
آماده شهادت
سید حسن نصرا... از ۳۲ سالگی جانشین فردی شد که با ترور به شهادت رسید و به رغم واقع‎گرایی و تلاش برای صلح، طی این چند دهه، همواره خود را در چند قدمی ترور و حذف فیزیکی دیده است. بیش از همه، بعد از سال ۲۰۰۶ که رسما هدف ترور اسرائیل اعلام شد، یک زندگی مخفی را آغاز کرد و تحت تدابیر امنیتی، یک حزب سیاسی و یک گروه شبه نظامی و نیز جامعه شیعه لبنان را رهبری می‌کرد.او اکنون پس از یک عمر جهاد و مبارزه و در پی از دست دادن برادرانش چون قاسم سلیمانی، عماد مغنیه، فواد شکر، فرزندش سید هادی و دیگر یاران شهیدش، به سوی آنان شتافت و انبوهی از علاقه‎مندانش را داغدار کرد. این موارد از جمله دلایل اهمیت نصرا... برای ایرانیان و جهان و امت عربی و اسلامی است و البته به سادگی خلأ این چهره مبارز و قهرمان پر نخواهدشد. در ادامه تصاویری از دوران کودکی و جوانی شهید سید حسن نصرا... را می بینید.

 «در سال ۱۳۹۵ فرصت دیداری دست داد با سید مقاومت و ایثار. قرار بود 45 دقیقه در خدمت ایشان باشم اما جلسه‌مان تقریبا یک ساعت‌ونیم طول کشید. در همان اتاقی بود که همیشه با دیگران ملاقات دارند؛ همان اتاقی که همیشه در عکس‌ها دیده بودم، یکهو خودم را در آن‎جا حس کردم». این‌ها بخش ابتدایی صحبت‌های «حجت‌الاسلام دکتر سید عبدا... حسینی»، مدیر مرکز اسلامی آفریقای‌جنوبی و مشاور سابق دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب‌اسلامی است. او 8 سال پیش در یک دیدار خصوصی با دبیرکل جنبش حزب‌ا... درباره نابودی رژیم‌صهیونیستی گفت‌و‌گوی تقریبا مفصلی داشته است و سیدحسن به او می‌گوید که می‌خواهد مسائلی را مطرح کند که تا حالا به کسی نگفته ولی به او خواهد گفت. به بهانه شهادت «سیدحسن نصرا...» به سراغ «حجت‌الاسلام دکتر سیدعبدا... حسینی» رفتیم تا برای ما از خاطرات کمترشنیده شده آن جلسه و شخصیت رهبر جبهه مقاومت اسلامی لبنان بگوید.

3روز بعد از جنگ 33روزه به ضاحیه ویران‌شده رفتم

روز دیدار فرا رسید

مدیر مرکز اسلامی آفریقای‌جنوبی از روزی که قرار بود به دیدار سیدحسن برود، این‌طور می‌گوید: «روز سه‌شنبه صبح، «شیخ علی دعموش» به من گفت منتظر هستیم سید زمانی را مشخص کند. امروز عصر شما گوش به‎زنگ باشید. ظهر آمدم هتل کمی استراحت کردم. هنوز یک ساعت به غروب مانده بود که زنگ تلفن به صدا درآمد. گفتند وعده دیدار فرارسیده، فوری آماده شوید. رفتم جای شیخ که عذرخواهی کرد که چون در مسجد امام جماعت است، نمی‌تواند همراه من بیاید و برای ملاقات با سید توصیه‌هایی کرد. گفت ما مفصل شما را معرفی کرده‌ایم و ایشان شناخت کافی دارند ولی شما خوب است به کمک‌های مسلمانان آفریقای‌جنوبی در سال 2006 اشاره کنید. ضمنا گفت بعد از شما ملاقات مهمی دارند و وقتی که درنظر گرفته شده 45 دقیقه است. از دفتر ایشان با یک دستگاه خودروی ویژه که هم استتار شده بود و هم تمام پنجره‌های آن را کاملا با طلق سیاه پوشانده بودند که به خارج از خودرو غیر از شیشه جلو هیچ دیدی نداشت، به‎راه افتادیم. چهار بار در مسیر راننده‌ها و خودرو عوض شدند که از ذکر بقیه جزئیات امنیتی معذورم».

 

فارسی را سلیس و روان صحبت می‌کرد

«بعد از رسیدن به مقصد راهنمای بسیار مودبی مرا به یک اتاق مستطیلی شکل راهنمایی کرد. عکس‌های این اتاق را قبلا دیده بودم. روی میزی که بین مبل محل نشستن من و سید قرار داشت چند عدد خرما، مقداری قند و مقداری آجیل و دو بطری آب قرار داشت. در باز شد و سید به داخل آمد». «حجت‌الاسلام‌ حسینی» با این مقدمه می‌افزاید: «آرام بر مبل رو‌به‌رویم نشست و مهربانانه خیرمقدم گفت. فارسی را سلیس و روان البته با ته لهجه عربی صحبت می‌کرد. من هم چند نکته را که یادداشت کرده بودم، خدمت ایشان مطرح کنم از جیبم درآوردم و شروع کردم یکی‌یکی طرح‌کردن. همین‌طور که موضوع را تشریح می‌کردم، دیدم برگه یادداشتی را که قبلا، در کنارش قرار داده شده بود، برداشت و شروع کرد به یادداشت‌برداری. تقریبا نصف صفحه A4 نوشت. می‌خواستم موضوع بعدی را مطرح کنم که اذان گفتند و سید گفت اگر موافق باشید، نماز بخوانیم و بعد از نماز ادامه بدهیم».

 

نخ پیراهن امام‌خمینی(ره) را در قرآن شخصی‌اش گذاشت

«حجت‌الاسلام‌ حسینی» درباره واکنش سیدحسن نصرا... با دیدن پیراهن هدیه گرفته‌شده از امام خمینی(ره) می‌گوید: «من یک شعری در محضر امام خمینی(ره) خوانده بودم که داستانش مفصل است و بعدش ایشان یک پیراهن به من هدیه دادند. این پیراهن را برده بودم تا سیدحسن بر روی آن نماز بخواند. وقتی آن را دید، یکهو دیدم که اشک چشمانش جاری شد، گذاشت بر روی چشم‌هایش. عاشقانه به آن نگاه می‌کرد و می‌بوسید. یک لحظه احساس کردم که خیلی خریدارانه دارد به آن نگاه می‌کند! ذره‌بین برداشت و با آن نگاه می‌کرد به این پیراهن. تعجب کردم و پرسیدم که دنبال چه چیزی می‌گردید؟ گفت دنبال یک ذره نخ هستم که ببینم از این پیراهن آویزان است تا بتوانم آن را بکنم. بعدش هم یک نخ کوچکی در حد 2 سانتی‌متر، پیدا کرد. درخواست قیچی کرد و از من اجازه گرفت تا آن را ببرد و بگذارد داخل قرآن شخصی‌اش. این میزان علاقه‌مندی که ایشان به پیراهن امام خمینی(ره) نشان داد، برایم جالب بود».

 

از نمازش خیلی لذت می‌برد

از مدیر مرکز اسلامی آفریقای‌جنوبی می‎خواهم که نمازخواندن «سیدحسن نصرا...» را برای ما روایت کند که می‌گوید: «3 نفر بیشتر نبودیم، 2 تا محافظ ایشان و من. نمازی که پشت سر ایشان خواندم بسیار لذت‌بخش بود و امکان ندارد از یادم برود. ابتدا عمامه‌اش را درآورد و روی عبایش گذاشت. بعد بسیار متواضعانه تعارف کرد که من جلو بایستم. چند دلیل هم آورد. شما سید هستید، شاعر هستید، حضرت امام را دیده‌اید و آن لبخند حماسی که دل می‌برد را هم زد. من هم گفتم امکان ندارد و بالاخره جلو ایستاد. نماز را با تمام نوافل و مستحبات و تعقیبات می‌خواند. مشخص بود که از نمازش خیلی لذت می‌برد و من چنین حالتی را احساس کردم».

 

 

خلاصه کتابم درباره زوال رژیم‌صهیونیستی را ارائه دادم

«حجت‌الاسلام‌ حسینی» کتابی درباره زوال رژیم‌صهیونیستی نوشته که در این دیدار در آن باره هم صحبت می‌شود. او می‌گوید: «من خلاصه‌ای از کتاب را خدمت‌شان ارائه کردم و درمورد تاریخچه کتاب و نحوه نگارش تقریظ توسط مرحوم آیت‌ا... خزعلی مطالبی را عرضه داشتم. ایشان با دقت تمام گوش می‌دادند. بعد از اتمام وقت 45 دقیقه‌ای ملاقات، بارها تلفن کنار دست ایشان زنگ خورد که ملاقات بعدی را یادآوری کنند اما ایشان هربار می‌گفت هنوز داریم حرف می‌زنیم. در حین توضیح‌دادن در مورد محتوای کتاب دوباره تلفن زنگ خورد و این بار ایشان اصلا گوشی را برنداشتند. بعد از اتمام عرایض بنده در این باره سیدحسن گفت که می‌خواهم در مورد کتاب شما و پیش‌بینی مقام معظم رهبری صحبت کنم. ایشان به مقام معظم رهبری جدا از رابطه رسمی و تشکیلاتی، ارادت و اخلاص ویژه‌ای دارند. درباره علت این ارادت و اخلاص هم گفت که دلیل این اعتقاد من به حضرت آقا مواردی است که خودم شخصا از حضرت آقا دیده‌ام و مواردی را مطرح کردند و گفتند بعضی از این موارد را تا حالا به کسی نگفته‌اند. مثلا گفتند بعد از جنگ 33 روزه ما پروژه نابودی رژیم‌صهیونیستی را کلید زدیم. در این زمینه حدود 20 طرح آماده کردیم. مبنای کار ما این بود که رژیم‌صهیونیستی 18 سال  طول کشید که از لبنان اخراج شود؛ بنابراین اخراجش از فلسطین‌اشغالی خیلی بیشتر زمان خواهد برد. طرح‌هایی را برای زوال رژیم‌صهیونیستی در 30 سال آینده آماده کردیم و با این طرح‌ها رفتم ایران. ملاقات‌های روتین انجام شد و تقریبا همه اتفاق نظر داشتند که پروژه زوال رژیم‌صهیونیستی زمان بیشتری نیازدارد. تا این که مشرف شدیم خدمت حضرت آقا. در این ملاقات من با آب‌وتاب در مورد این 20 طرح و تصمیم‌های اتخاذشده صحبت کردم. ایشان بعد از صحبت‌های من فرمودند خب، این طرح‌ها خیلی خوب است. خیلی خوب است که ما آمادگی لازم را برای هر کاری داشته باشیم. اما برای زوال رژیم‌صهیونیستی آن 18 سال هم زیاد است و با قاطعیت فرمودند زودتر از این‌ها نابود خواهد شد».

 

گفت یک قدرت غیرقابل حذف در منطقه هستیم

مدیر مرکز اسلامی آفریقای‌جنوبی به ذکر خاطره‌ای دیگر از این دیدار اشاره می‌کند که مربوط به زمان جنگ 33 روزه است و می‌گوید: «سیدحسن گفت که همان روزهای اولیه حمله رژیم‌صهیونیستی پیامی به دست من رسید از مرحوم حضرت آیت‌ا... بهجت که بسیار مختصر پیام داده بودند: «نگران نباشید شما پیروز خواهید شد» و توضیحی نداده بودند. اما چند روز بعد سردار سلیمانی آمد و پیامی مفصل کتبی آورد از مقام معظم رهبری. حضرت آقا در یک صفحه نه تنها بشارت داده بودند که ما پیروز می‌شویم که حتی گفته بودند که ما تبدیل خواهیم شد به یک قدرت نظامی منطقه‌ای. وضعیت ما به قدری وخیم بود که بعد از خواندن پیام حضرت آقا توسط سردار سلیمانی، من به سردار گفتم قدرت منطقه‌ای شدن پیشکش، ما تنها می‌خواهیم از این معرکه جان سالم به در ببریم. اما طولی نکشید که دیدیم مقاومت پیروز شد و حزب‌ا... پیروزی خودش را جشن گرفت و ما امروز به عنوان یک قدرت غیرقابل حذف در منطقه حضور داریم».

 

کسالت و خستگی برای سیدحسن معنا نداشت

«ملاقاتی که قرار بود 45 دقیقه باشد با لطف ایشان یک ساعت و شانزده دقیقه طول کشیده بود». «حجت‌الاسلام‌ حسینی» درباره لحظات پایانی این دیدار می‌گوید: «هیچ نشانه‌ای از کسالت و خستگی در سیمای سید دیده نمی شد و هیچ علامتی که احساس کنم وقت رو به اتمام است ندیدم تا آن جا که دیگر خودم از رو رفتم و با شرمندگی تمام از اطاله کلام عذر خواستم و اجازه گرفتم از حضورشان مرخص شوم. هر دو برخاستیم. من در حین برخاستن با همان لهجه غلیظ مشهدی در حالی که عبایم را از شانه‌هایم خالی می‌کردم، گفتم سید، عبا عوض و بدل؟ با چهره بشاش و لبخندی دلنشین قبول کرد. عبایش را درآورد و بر دوش من انداخت و من هم متقابلا عبای خودم را بر دوش ایشان انداختم».

 

اخلاص ایشان مشهود بود

به عنوان آخرین سوال از او درباره مهم‌ترین ویژگی شخصیتی سیدحسن می‌پرسم که در آن دیدار توجهش را به خود جلب کرده که می‌گوید: «آن چیزی که در تمام مدت صحبت‌های ایشان با من، بیش از هر نکته دیگری توجه من را جلب می‌کرد، اخلاص ایشان بود که در زندگی، کار، گفتار، عمل و رفتار مشهود بود. استحکام شخصیتی و اقتدار او هم مثال‌زدنی بود و انسان در برابر این شخصیت بزرگ، احساس کوچکی می‌کرد. شخصا احساس می‌کردم که در برابر یک کوهی نشسته و خودم را در برابر صخره‌ای بزرگ می‌دیدم که عظمت این کوه انسان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. همین طور میزان تسلط ایشان به زبان فارسی برایم جالب بود و البته آرامش ایشان که هم بسیار با آرامش و هم آرامش‌بخش صحبت می‌کردند».

 

 

 

 

 

حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی به مناسبت شهادت مجاهد کبیر و پرچمدار مقاومت، حجت‌الاسلام سیدحسن نصرا... ضمن تبریک و تسلیت  شهادت رهبر کم نظیر حزب‌ا... به سراسر جبهه مقاومت و امت اسلامی و اعلام پنج روز عزای عمومی در کشور، تأکید کردند: اساسی که او در لبنان پایه‌گذاری کرد و به دیگر مراکز قدرت، جهت بخشید، با فقدان سید عزیز مقاومت نه تنها از میان نخواهد رفت که به برکت خون او و دیگر شهیدان این حادثه، استحکام بیشتر خواهد یافت و ضربات جبهه مقاومت بر پیکر فرسوده و روبه زوال رژیم صهیونی کوبنده‌تر خواهد شد.
متن پیام رهبر انقلاب به این شرح است:
 بسم ا... الرّحمن الرّحیم
 انا لله و انا الیه راجعون
 ملت عزیز ایران
امت بزرگ اسلامی مجاهد کبیر، پرچمدار مقاومت در منطقه، عالم بافضیلت دینی و رهبر مدبر سیاسی، جناب سید حسن نصرا... رضوان‌ا...‌علیه، در حوادث دیشب لبنان به فیض شهادت نایل آمد و به ملکوت پرواز کرد. سید عزیز مقاومت پاداش ده ها سال جهاد فی سبیل ا... و دشواری های آن را در خلال یک پیکار مقدس دریافت کرد. در حالی شهید شد که سرگرم طرّاحی برای دفاع از مردم بی‌پناه ضاحیه بیروت و خانه‌های ویران‌شده و عزیزان پرپرشده‌ آنان بود، همچنان که ده ها سال برای دفاع از مردم ستمدیده‌ فلسطین و شهر و روستای غصب‌شده و خانه‌های تخریب‌شده و عزیزان قتل‌عام‌شده آنان طرّاحی و تدبیر و جهاد کرده بود. فیض شهادت پس از این همه مجاهدت حق مسلّم او بود.
دنیای اسلام، شخصیتی باعظمت را؛ و جبهه مقاومت پرچمداری برجسته را و حزب ا... لبنان رهبری کم‌نظیر را از دست داد، ولی برکات تدبیر و جهاد چند ده ساله او هرگز از دست نخواهد رفت. اساسی که او در لبنان پایه‌گذاری کرد و به دیگر مراکز مقاومت، جهت بخشید، با فقدان او نه تنها از میان نخواهد رفت که به برکت خون او و دیگر شهیدان این حادثه استحکام بیشتر خواهد یافت. ضربات جبهه مقاومت بر پیکر فرسوده و رو به زوال رژیم صهیونی، به حول و قوه‌ الهی کوبنده‌تر خواهد شد. ذات پلید رژیم صهیونی در این حادثه، به پیروزی دست نیافته است.
سیّد مقاومت، یک شخص نبود، یک راه و یک مکتب بود و این راه همچنان ادامه خواهد یافت. خون شهید سید عباس موسوی بر زمین نماند، خون شهید سید حسن هم بر زمین نخواهد ماند.
  اینجانب به پدر بزرگوار و همسر گرامیِ سید عزیز که پیش از او فرزندش سید هادی را نیز در راه خدا داده و به فرزندان گرامی اش و به خانواده‌های شهیدان این حادثه و به یکایک افراد حزب ا... و به مردم عزیز و مقامات عالیه‌ لبنان و به سراسر جبهه مقاومت و به مجموع امت اسلامی، شهادت نصرا... بزرگ و یاران شهیدش را تبریک و تسلیت عرض می کنم و در ایران اسلامی پنج روز عزای عمومی اعلام می نمایم. خداوند آنان را با اولیایش محشور فرماید. والسلام علی عبادا... الصالحین
سیّدعلی خامنه‌ای     1403.07.07