جوابیه تامین اجتماعی به گزارش خراسان با عنوان «حمله تامین اجتماعی به کارگران»
احتراماً؛ عطف به مطلب منتشرشده آن روزنامه در تاریخ 24/6/1403 با عنوان« حمله تامین اجتماعی به کارگران»، خواهشمند است دستور فرمایید توضیحات زیر در ارتباط با موضوع یادشده جهت تنویر افکار عمومی منتشر شود. پیشاپیش از همکاری جناب عالی سپاسگزاری میشود.
جوابیه سازمان تامین اجتماعی
حق بیمه به عنوان یکی از مهمترین منابع درآمدی سازمان تامین اجتماعی و مبنای ارائه تعهدات قانونی موضوع ماده (3) قانون تامین اجتماعی از جمله پرداخت تعهدات بلندمدت (اعم از مستمری بازنشستگان، ازکارافتادگی و بازماندگان)، تعهدات کوتاه مدت ( شامل بیمه بیکاری، غرامت دستمزد و بارداری ) و درمان است. اهمیت توسعه و پایداری بههنگام وصول حق بیمه موجب شده است تا قانون گذار پس از آن که در ماده (28) قانون تامین اجتماعی میزان حق بیمه متعلقهای که باید به سازمان تامین اجتماعی پرداخت شود، مشخص گردد، در ماده 36 قانون مقرر است «کارفرما مسئول پرداخت حق بیمه سهم خود و بیمه شده به سازمان تامین اجتماعی است در موقع پرداخت مزد یا حقوق و مزایا سهم بیمه شده را کسر نموده و سهم خود را بر آن افزوده و به این سازمان تادیه نماید. در صورتی که کارفرما از کسر حق بیمه سهم بیمه شده خودداری نماید شخصاً مسئول پرداخت آن خواهد بود تاخیر کارفرما در پرداخت یا عدم پرداخت آن رافع مسئولیت و تعهدات سازمان تامین اجتماعی در مقابل بیمه شده نخواهد بود.»
با عنایت به ماده قانونی فوق الاشاره ، مقنن ضمن تاکید بر مسئولیت کارفرما در پرداخت حق بیمه سهم خود و بیمه شده به این سازمان، اصل حمایتی بودن قانون تامین اجتماعی در حوزه بیمهشدگان را تاکید و مقرر کرده است. در راستای ایفای تکالیف مذکور، سازمان تامین اجتماعی ضمن اجرای کامل ماده 36 قانون و به منظور صیانت و احقاق حقوق بیمهشدگان نسبت به ارتقای نحوه اجرای ماده 39 قانون تامین اجتماعی اقدامات لازم را عملیاتی نموده است، به طوری که برای اجرای صحیح وکامل مواد قانونی فوق و به منظور جلوگیری از سوء استفاده های احتمالی در عدم ارسال لیست حقوق و مزد ماهیانه کارگران به ویژه درخصوص کارگاه هایی که امکان اخذ گردش حساب لیست برای این سازمان وجود نداشته و یا این که در برخی موارد به دلیل خلاء سیستم مکانیزه امکان کنترل و نظارت مستمر بر دریافت لیست و پرداخت حق بیمه از کارفرمایان کارگاههای مشمول قانون در سنوات گذشته میسر نبوده که این امر باعث ایجاد مشکلاتی در بعضی از کارگاههای بزرگ از جمله کارفرمایان تامین نیروی انسانی شده و متاسفانه کارفرمایان موصوف در بعضی از ماهها از ارسال لیست حقوق و مزد بیمهشدگان و پرداخت حق بیمه متعلقه خودداری کرده که تضییع حقوق کارگران کارگاههای موصوف را به دنبال داشته است .
به عنوان مثال در دو شرکت بزرگ تامین نیروی انسانی در سال 1402 کارفرما متاسفانه بیش از 6 ماه، نه تنها اقدامی درخصوص پرداخت حق بیمه کارکنان معمول نکرده ، بلکه لیست حقوق و مزد ایشان را نیز تنظیم و ارسال نکرده و این موضوع باعث شد بخشی از کارکنان شرکت در پایان سال 1402 نتوانند از مزایای بازنشستگی تبصره 4 ماده (76) قانون تامین اجتماعی برخوردار شوند.
با عنایت به مباحث بیان شده، سازمان تامین اجتماعی در اجرای مواد 36 و 39 قانون تامین اجتماعی نسبت به مهندسی مجدد ساختار دریافت لیست و پرداخت حق بیمه در قالب سه سامانه به شرح زیر بازطراحی و اجرایی نموده است :
1- سامانه لیست هوشمند :
در سامانه لیست هوشمند، امکان ارسال لیست حقوق و دستمزد بیمهشدگان کلیه کارگاههای مشمول قانون تامین اجتماعی( به استثنای قراردادهای عمرانی و مهندسین مشاور و پرداخت حق بیمه از طریق واگذارنده کار،کارگاه های نظامی و محرمانه) میسر است. از طریق سامانه مزبور امکان ارسال لیست و پرداخت برخط حق بیمه به صورت روزانه (24ساعت شبانه روز) فراهم شده و چنان چه کارفرما در مهلت تعیین شده موفق به پرداخت حق بیمه متعلقه نشود، سیستم ( تا تاریخ مقرر در قانون) امکان تایید اطلاعات لیستی که قبلا بارگذاری شده و پرداخت حق بیمه برخط را میسر نموده است.
2- سیستم سبا :
امکان ارسال لیست حقوق و دستمزد بیمهشدگان قراردادهای عمرانی و مهندسین مشاور و پرداخت حق بیمه از طریق واگذارنده کار،کارگاههای نظامی، محرمانه از سیستم سبای شعب تامین اجتماعی فراهم است.
3- سیستم باجه دریافت (baje.tamin.ir)
در صورتی که کارفرما در ارسال لیست حقوق و مزد ماهیانه کارگران دچار مشکل شود، با مراجعه به استان و در صورت احراز موضوع توسط ادارات کل تامین اجتماعی، پس از اخذ مجوز خاص از اداره مربوطه، امکان ارسال لیست در اجرای ماده 36 قانون تامین اجتماعی با مراجعه به شعبه تامین اجتماعی مرتبط فراهم است.
شایان ذکر است امکان اخذ برگ پرداخت نقدی به منظور واریز حق بیمه ازسایر روش های متداول شامل چک صیادی معتبر و دستگاههای خودپرداز از سامانه فوق میسر است.
با عنایت به ساختار فوق الذکر، کارفرما با توجه به مهلت قانونی ارسال لیست حقوق و مزد و پرداخت حق بیمه ماهیانه میتواند برای واریز حق بیمه مربوطه به صورت برخط از سامانه لیست هوشمند اقدام و نیازی به مراجعات حضوری ایشان به شعب و کارگزاریهای رسمی تامین اجتماعی نیست.
درخصوص آن دسته از کارفرمایانی که در نحوه تنظیم و ارسال صورت مزد و حقوق دچار مشکل هستند، با توجه به صدور دستورات متعدد و همچنین با توجه به آخرین دستور اداری به شماره 1434/1403/ 5000 مورخ10/6/1403 موضوع «اجرای ماده 36 قانون تامین اجتماعی » ادارات کل تامین اجتماعی استان و شعب ملزم به رعایت مفاد ماده قانونی فوق درخصوص دریافت صورت مزد و حقوق ماهیانه کارگران شاغل در کارگاه های موصوف هستند.
شایان ذکر است، سازمان تامین اجتماعی به منظور اطلاعرسانی مستمر، اقدام به ارسال پیامک به بیمهشدگان درخصوص اقلام اطلاعاتی میزان حقوق و مزد مشمول کسر حق بیمه، روزهای کارکرد و شغل مندرج در لیست ارسالی در ماه جاری کرده است و در همین راستا و در جهت تکمیل فرایند فوق مقرر است در ماه های آتی چنان چه بیمه شده در ماه قبلی فاقد سابقه که ناشی از عدم ارسال لیست و پرداخت حق بیمه توسط کارفرما باشد، این مهم طی پیامک به بیمهشده اعلام خواهد شد.
در خاتمه لازم به تاکید مجدد است تمامی اقدامات انجام گرفته برای حفظ و صیانت از حقوق بیمهشدگان (به ویژه در مواردی که برای بیمهشده لیست غیرواقع ارسال و یا اصلاً لیست حقوق و مزد ارسال نشده )و همچنین اطلاعرسانی دقیق به ایشان است. / مشاور مدیر عامل و مدیرکل روابط عمومی
جوابیه تامین اجتماعی ارتباط چندانی به گزارش خراسان ندارد
توضیح خراسان: گزارش خراسان با عنوان «حمله تامین اجتماعی به کارگران» در پی اعتراض فعالان حوزه کارگری مبنی بر عدم توجه تامین اجتماعی به ماده 36 قانون تامین اجتماعی تهیه شده و به چاپ رسیده بود. قانون در این بند با اشاره به لزوم پرداخت حق بیمه کارگر، توسط کارفرما تاکید کرده اما در بخشی از این ماده قانونی تصریح کرده است که «... تاخیر کارفرما در پرداخت یا عدم پرداخت آن رافع مسئولیت و تعهدات سازمان تامین اجتماعی در مقابل بیمه شده نخواهد بود.» که فعالان حوزه کارگری معتقدند، با تاخیر کارفرما در پرداخت یا عدم پرداخت، تامین اجتماعی نباید کارگر را جریمه و بیمه او و حق دریافت خدمات بیمه را قطع کند. به نظر می رسد، تامین اجتماعی در این جوابیه پاسخ مناسبی به خواسته جامعه کارگری ارائه نکرده است. عجیب به نظر می رسد که تامین اجتماعی در این جوابیه به نحوه پرداخت حق بیمه اشاره کرده است که اساسا به موضوع گزارش خراسان هیچ ارتباطی ندارد.