فاضل نظری

شعر اول:

قاصدک‌های پریشان را که با خود باد برد

با خودم گفتم مرا هم می‌توان از یاد برد

ای که می‌پرسی چرا نامی ز ما باقی نماند

سیل وقتی خانه‌ای را برد، از بنیاد برد

عشق می‌بازم که غیر از باختن در عشق نیست

در نبردی این‌چنین هرکس به خاک افتاد برد

شور شیرین تو را نازم که بعد از قرن‌ها..‌.

هر که لاف عشق زد، نامی هم از فرهاد برد

جای رنجش نیست از دنیا که این تاراجگر.‌‌..

هرچه برد از آن چه روزی خود به دستم داد برد

در قمار دوستی جز رازداری شرط نیست

هر که در میخانه از مستی نزد فریاد برد

شعر دوم:

هرچه آیینه به توصیف تو جان کند نشد

آه، تصویر تو هرگز به تو مانند نشد

گفتم از قصه عشقت گرهی باز کنم

به پریشانی گیسوی تو سوگند، نشد

خاطرات تو و دنیای مرا سوزاندند

تا فراموش شود یاد تو، هرچند نشد

من دهان باز نکردم که نرنجی از من

مثل زخمی که لبش باز به لبخند، نشد

دوستان عاقبت از چاه نجاتم دادند

بلکه چون برده مرا هم بفروشند، نشد

الهه آرانیان

calture@khorasannews.com

 

 

ایده نوشتن کتاب «هواتو دارم» چطور شکل گرفت؟

این کتاب روایت زندگی شهید مرتضی عبداللهی است و باتوجه به این که من ساکن قزوین هستم و شهید در تهران بودند، شناختی از ایشان نداشتم. روزی همسر شهید تماس گرفتند و پیشنهاد نوشتن این کتاب را دادند. همانجا برای خودم سوال شد که چرا با من تماس گرفتند که گفتند هفته پیش در ایام شهادت حضرت رقیه (س)در سوریه بودند که آنجا خانم سیاهکالی، راوی کتاب «یادت باشد» را دیده‌اند. همسر شهید عبداللهی از ایشان شماره تماس من را می‌گیرند.

 

چقدر زمان صرف تحقیق و پژوهش و نگارش کتاب شد؟

حدود سه سال. از روزی که همسر شهید با من تماس گرفتند تا روز رونمایی کتاب در نمایشگاه کتاب تهران، تقریبا سه سال طول کشید.

 

نوع روایت را همسر شهید پیشنهاد دادند یا خودتان انتخاب کردید؟

من معمولا نوع روایت و راوی را به فراخور داستان انتخاب می‌کنم. خاطرات مختلف را جمع‌آوری و  بعد مشخص می‌کنم که وزن کدام راوی سنگین‌تر است؛ یعنی کدام راوی خاطرات را جامع‌تر گفته‌است. شهید عبداللهی جوان بوده، اما طول زندگی مشترکش زیاد و حدود 10 سال است و همسرشان هم خاطرات زیادی از ایشان داشتند. بنابراین تصمیم بر این شد که راوی، همسر شهید باشد. البته در متن کتاب خاطرات پدر، مادر و دوستان شهید را هم می‌خوانید، ولی راوی اصلی همسر شهید است.

 

درباره وجه تسمیه کتاب بفرمایید. نام «هواتو دارم» چطور انتخاب شد؟

آنچه در زندگی شهید عبداللهی برای من خیلی پررنگ بود، حمایتگری ویژه او از اطرافیان مانند پدر، مادر، همسر و دوستان بود. همه نظرشان این بود که مرتضی تمام توجه و توان خود را صرف آن‌ها می‌کرده‌است. برای همین به نظرم رسید باید اسمی را انتخاب کنم که این روحیه را نشان بدهد. نهایتا خاطره‌ای را دیدم از همسر شهید درباره آخرین باری که ایشان عازم سوریه بود. چند ساعت قبل از پرواز شهید در آشپزخانه منزل پشت میز ناهارخوری نشسته بوده که رو به همسرش شروع می‌کند به سفارش کردن و می‌گوید: حواست به پدر و مادرم باشد. حواست به پدر و مادر و خانواده خودت باشد. اینجا همسر شهید می‌گوید چشمانم پر از اشک شد و گفتم از همه گفتی، ولی از من نگفتی. من را به که می خواهی بسپاری؟ شهید در پاسخ به این سوال می‌گوید: من خودم هواتو دارم. این جمله اسم رمز خود شهید است. بعد از شهادت، همسر ایشان تعریف می‌کند که این «هواتو دارم» را در همه لحظه‌ها دیده‌ام. او در سختی‌ها و تنهایی‌ها هوای من را دارد. من هم بعد از پایان نگارش کتاب خطاب به شهید گفتم اگر این کتاب را پسندیدی، هوای ما را هم داشته‌باش. وقتی خبر تقریظ را شنیدم، فهمیدم کار خود شهید است.

 

در مسیر نوشتن این کتاب با چه مشکلاتی روبه‌رو بودید؟

مهم‌ترین سختی تاریخ شفاهی، وفادار بودن به تاریخ و وقایع است. باید چیزی را بنویسیم که اتفاق افتاده‌است. وفاداری به تاریخ هم سختی‌های خودش را دارد. گاهی با خاطراتی روبه‌رو می‌شدیم که با زندگی شهید همخوانی نداشت. باید آدم‌های جدید را پیدا می‌کردیم. پیدا کردن آدم‌ها و حلقه‌های گمشده چالش بزرگ ما بود؛ به‌ویژه این که شهید عبداللهی بسیجی نبوده و از نیروهای رسمی سپاه قدس بوده‌است. گاهی یک مصاحبه دو تا سه ماه طول می‌کشید.

باتوجه به این‌که شما کتاب‌های «یادت باشد» و «کاش برگردی» را هم در قالب زندگی نامه داستانی شهدا نوشته‌اید،

وضعیت نگارش زندگی نامه شهیدان را چطور ارزیابی می‌کنید؟

من معتقدم کارهای انجام شده خیلی خوب است، اما می‌خواهم بگویم کارهای انجام نشده خیلی زیادی داریم. بضاعت ما محدود است و مجموعه کسانی که در این فضا کار می‌کنند، اصلا با آن گنج بزرگ همخوانی ندارد. هرچه می‌دویم، باز هم از سوژه‌های زیادی جا می‌مانیم. زمان هم که می‌گذرد، ظرفیت‌های زیادی را از دست می‌دهیم.

چه احساسی دارید از این‌که رهبر انقلاب کتاب «هواتو دارم» را خوانده اند و بر آن تقریظ نوشته‌اند؟

 حس سربازی را دارم که فرمانده از او راضی است. این تقریظ برای من خیلی عزیز است و چشم انتظار آن هستم.

مراسم تشییع پیکر استاد محمود حکیمی، نویسنده ادبیات کودک و نوجوان و پژوهشگر ادبی با حضور سید عباس صالحی (وزیر ارشاد) و جمع زیادی از نویسندگان و شاعران ادبیات کودک و نوجوان برگزار شد.

به گزارش ایسنا، مراسم تشییع پیکر این نویسنده ادبیات کودک و نوجوان و پژوهشگر ادبی روز گذشته (اول مهرماه) در پهنه رودکی با حضور نویسندگان، جمعی از اهالی فرهنگ و هنر و علاقه‌مندانش برپا شد.

بنابر اعلام قبلی مقررشده پیکر این نویسنده پیش کسوت در قطعه نام‌آوران بهشت‌زهرا به خاک سپرده شود.

زَغَن/ ذقن

زَغَن واژه فارسی و نام پرنده شکاری از خانواده بازهاست:

دولت از مرغ همایون طلب و سایه او/ ز آن‌که با زاغ و زغن شهپر دولت نبود (حافظ: قزوینی و غنی ۱۴۱)

ذَقَن کلمه‌ای عربی و به معنی «چانه» است:

 

وز آن پس سه مشت آب بر روی زن/ ز رستنگه موی سر تا ذقن (سعدی: بوستان ۱۶۰)

برگرفته از  «فرهنگ درست نویسی سخن»، تألیف استاد حسن انوری

 

محمد بهبودی‌نیا

calture@khorasannews.com

 آیین اختتامیه جشنواره بین‌المللی «فارسی وطن است»، عصر روز شنبه با حضور شاعران  واندیشمندانی از کشورهای ایران، افغانستان و تاجیکستان در مشهد برگزار شد.به گزارش خراسان، آیین اختتامیه جشنواره بین‌المللی «فارسی وطن است» عصر روز شنبه هفته جاری، در سه بخش شعر، داستان و پژوهش ادبی به همت بنیاد شهید مسعود، مؤسسه درّ دری و حوزه هنری انقلاب اسلامی خراسان رضوی در مشهد برگزار شد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فرهنگ و زبان فارسی وطن ماست

در ابتدای این مراسم، حفیظ منصور از اعضای عالی‌رتبه فرهنگی دفتر احمد شاه مسعود گفت: وطن ما خون و خاک نیست، بلکه برای ما فرهنگ و زبان، وطن است. ما در حوزه فرهنگی این زبان زندگی می‌کنیم و به همین دلیل آگاهانه و حساب‌شده مسابقه‌ای به این نام برگزار کرده‌ایم. امروز وطن ما که همان زبان فارسی عزیز ماست، در افغانستان در معرض مهجوریت و هجوم قرار گرفته و بر خود لازم می‌دانیم که ازاین گرامی وطن با ابزارهای مشروع دفاع کنیم.

وی افزود: امروز به جای حصارکشی میان کشورهای مسلمان بیایید به همدلی بیندیشیم و اگر قرار است مرزهای جغرافیایی برچیده شود، بیایید از کشورهایی که زبانشان فارسی است، شروع کنیم. در عصر حاضر راهی جز فشردن دست‌های دوستی به جای کوبیدن به طبل‌های تهی بیگانگی نداریم و این تنها راه برای بقای ما در جهان است.

 

 

 

 

مرزهای فرهنگی، فراتر از جغرافیایی

در ادامه، حسین‌زاده مدیرکل فرهنگ و ارشاد خراسان رضوی گفت: ما معتقدیم مرزهای جغرافیایی، جایگاه خود را دارد اما مرزهای فرهنگی در قفس مرزهای جغرافیایی نمی‌گنجد. دل‌ها و دست‌ها باید به هم نزدیک شود. هنوز سیمرغ‌هایی که عطار قرن ها پیش از آن سخن می‌گفت، از کثرت به وحدت نرسیده‌اند و ما فارسی‌زبانان باید در مسیر رسیدن به وحدت، بیش از پیش تلاش کنیم. هم‌زبانان ما در حوزه زبان فارسی برادران و خواهران هم‌اند.

وی افزود: ما هنوز زبان فارسی را جدی نگرفته‌ایم. همه ما باید به این عامل اتحادبخش با تعصب بیشتری نگاه کنیم. اگر زبان مشترک نداشته باشیم، هویت مشترک نداریم. امیدوارم با تلاش، بتوانیم زبان را عامل پیوند تمام فارسی‌زبانان جهان کنیم.

 

 

 

شاعران جهان ریزه‌خوار شاعران ایرانی

در بخش بعدی این برنامه، دکتر قیامتی، پژوهشگر ادبی و استاد دانشگاه برای سخنرانی به جایگاه دعوت شد. قیامتی گفت: زبان فارسی در عشق، عرفان، حماسه و اخلاق سرآمد زبان‌های جهان است. این زبان، زبانی است که از «ویکتور هوگو» گرفته تا «آندره ژید» در برابر آن سر تعظیم فرود می‌آورند. بزرگ‌ترین حسرت آندره ژید این بود که به دلیل تسلط نداشتن به زبان فارسی نمی‌توانست ظرفیت‌های شعر حافظ را دریابد. وقتی نیکلسون ۶۰ سال از عمرش را صرف شناخت مثنوی می‌کند و شاعران پارسی‌گوی ایران، هند و افغانستان و پاکستان بر مبنای این زبان شاهکارهای زیادی خلق کرده‌اند، به سادگی می‌توان به ظرفیت‌های بالای این زبان پی برد.

دکتر قیامتی تصریح کرد: به اندازه‌ای که ادبیات فارسی مردم دنیا را به صلح و دوستی دعوت کرده، هیچ زبانی این کار را انجام نداده است.ارزشمندی این زبان از بسیاری جهات تا حدی است که «گوته» که خود از شاعران و اندیشمندان بزرگ جهان است، خود را ریزه‌خوار شعر حافظ می‌داند. «آراگون» فرانسوی هم در سخنانش همواره خودش را مدیون شعر جامی معرفی می‌کند. روزگاری ابن بطوطه در سفرهای طولانی خود به دورافتاده‌ترین نقاط جهان، به هر جا قدم می‌گذاشت، نشانه‌هایی از سخن گفتن به زبان فارسی را می‌دید.

 

 

یک پیام مهم برای فارسی‌زبانان

مجید عسکری، رئیس حوزه هنری انقلاب اسلامی خراسان رضوی نیز گفت: 

در برگزاری چنین جشنواره‌هایی  یک پیام مهم وجود دارد. آن پیام این است که ما برای حل مسائلی که موجب اختلافات است، نقاط اشتراک و ایده‌های زیادی داریم. شعار این جشنواره شعار قابل توجهی است و این نکته را به همه ما یادآوری می‌کند که برای رسیدن به وحدت می‌توان از چنین شعارهایی بهره برد.

اسامی برگزیدگان بر اساس نظر هیئت داوران به شرح زیر است:

1-در بخش شعر،«احسان بدخشانی»، «زهرا رسولی» و «موسی عصمتی» به عنوان نفرات اول تا سوم اعلام شدند و «مهران پوپل»، «سید حکیم بینش»، «حمید تقدیمی»، «خدیجه حلیمی»، «محمد مهدی احمدی»، «کمال نصرا...»، «محمدعلی نورعلی» و «علی‌محمد مرادی» به عنوان نفرات برگزیده معرفی شدند.

۲- در بخش داستان، «مصطفی توفیقی»، «نجمه یوسف زاده» و «میر احمدرضا مشرف» مقام های اول تا سوم را کسب کردند و «رامش شریفی»، «علی شادکام» و «شریف منصوری» شایسته تقدیر شناخته شدند.

۳- در بخش مقالات و پژوهش‌های ادبی «روح‌ا... بهرامیان»، «محمود جعفری» و «مرضیه سادات هاشمی» حائز رتبه‌های اول تا سوم شدند .

استاد حسین علیزاده گفت: وقتی صحبت از فرهنگ، هویت یا هنر می‌شود همه دوست دارند از واژه جهانی استفاده کنند ولی تا وقتی روی زمین خودت ریشه نداشته باشی جهان بی‌معناست.به گزارش تسنیم، نشست خبری انتشار آلبوم دستگاه‌های موسیقی ایران، بعدازظهر شنبه 31 شهریور 1403 در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد. در این نشست آتوسا ارباب نماینده انتشارات کارمان، سیروس جمالی شاعر مجموعه، علی بوستان مدیر تولید و شهرام صارمی معاون هنری فرهنگسرای ارسباران؛ استاد حسین علیزاده را همراهی کردند.حسین علیزاده در این مراسم گفت: وقتی صحبت از فرهنگ، هویت یا هنر می‌شود همه دوست دارند از واژه جهانی استفاده کنند ولی تا وقتی روی زمین خودت ریشه نداشته باشی جهان بی‌معناست. ما برای فرهنگ‌های جهان کار می‌کنیم نه‌فقط فرهنگ ایران. گاهی دستاوردهای تاریخی خود را دست‌کم می‌گیریم ولی وقتی تاریخ را مرور می‌کنیم، می‌بینیم ایران با تمام افت‌وخیزها خاطره جاودانه‌ای در جهان به نام فرهنگش دارد. ما همه باذوق و شوق برای پاسداری از فرهنگ تلاش می‌کنیم.وی افزود: تمام کسانی که خیلی به ایرانی و ایرانی بودن می‌بالند، از یک گذشته دور صحبت می‌کنند ولی نمی‌گویند ما چه هستیم. همه  آمده و رفته‌اند و آنچه می‌ماند تلاش و کار آن مردم و هنر است. فرهنگ و ادبیات ایران می‌تواند یک ظرفیت جهانی داشته باشد ولی نمی‌توانیم بگوییم فقط ادبیات ما خوب است و نقاشی ما خوب نیست.