خوانندگان محترم! در صفحه 12 روزنامه خراسان، پاسخگوی پرسش های حقوقی شما هستیم. شما می توانید پرسش های خود را در تمام زمینه های حقوقی، از طریق پیامک به شماره 2000999 ارسال کنید. لطفاً در ابتدای متن پیامک حتما کلمه «حقوقی» را قید فرمایید.
پرسش: همسایهام، مقدار زیادی مواد غذایی از مغازه من خریداری کرده است. حساب دفتری داریم. از او چک نگرفتهام و حالا، از پرداخت وجه خودداری میکند. چاره چیست؟
پاسخ: برای الزام خریدار به پرداخت بهای اقلامی که خریده است، به دادگاه حقوقی یا شورای حل اختلاف محل سکونت او مراجعه و دادخواستی به خواسته «مطالبه وجه» به دادگاه تقدیم کنید. اگر طلبتان کمتر از 20 میلیون تومان است، به شورای حل اختلاف محل و اگر بیش از 20 میلیون تومان است، به دادگاه عمومی حقوقی محل مراجعه کنید. ماده 10 قانون مدنی بیان میکند که «قراردادهای خصوصی نسبت به کسانی که آن را منعقد نمودهاند در صورتی که مخالف صریح قانون نباشد، نافذ است.» همچنین، مطابق ماده 394 قانون مدنی، مشتری باید ثمن را در موعد و در محل و بر طبق شرایطی که در عقد بیع مقرر شده است، پرداخت کند وگرنه فروشنده حق خواهد داشت از دادگاه اجبار مشتری را به پرداخت ثمن بخواهد. به عبارت دیگر، خریدار نمی تواند از انجام تعهد خود در مورد پرداخت کالا خودداری کند. اثبات دعوا بر عهده مدعی است؛ به این معنا که شما باید با ارائه دلیل قانونی، ادعای خود را درباره طلب از همسایه، اثبات کنید. ماده 1258 قانون مدنی دلایل اثبات دعوی را به این شرح برشمرده است: 1-اقرار، 2-اسناد کتبی، 3-شهادت، 4-امارات، 5-قسم.
پرسش: به فردی که همسایه 20 ساله ما بود و نمایشگاه اتومبیل داشت، اعتماد کردم و خودروام را برای فروش در اختیار او گذاشتم و برای واگذار کردن آن هم وکالت دادم. او هم خودرو را فروخت و حالا برای پرداخت وجه، امروز و فردا میکند. قصد شکایت از او را دارم. راهکار چیست؟
پاسخ: ابتدا به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و برای همسایه خود اظهارنامهای ارسال کنید. در اظهارنامه با اشاره به شماره و تاریخ وکالتنامه، از همسایه خود درخواست کنید که «حساب ایام تصدی» به عنوان وکیل در فروش خودرو را به شما ارائه و وجوه دریافتی بابت فروش خودرو را به شما پرداخت کند. پس از دریافت پاسخ اظهارنامه، در صورتی که همسایهتان همچنان حاضر به بازگرداندن خودرو یا وجه حاصل از فروش آن نشد، علیه وی به دادگاه عمومی حقوقی دادخواست مطالبه وجه تقدیم کنید. همچنین، میتوانید برای حل اختلاف خود با وی، به شوراهای حل اختلاف مراجعه و از آن ها درخواست میانجی گری یا داوری کنید. اگر همسایه تان در مهلت مناسب، از بازگرداندن خودرو یا وجه حاصل از فروش آن به شما خودداری کرد، می توانید علیه وی در دادسرا شکایت «خیانت در امانت» طرح کنید. ماده 674 قانون مجازات اسلامی بیان میکند: «هرگاه اموال منقول یا غیرمنقول یا نوشتههایی از قبیل سفته و چک و قبض و نظایر آن، به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای وکالت یا هر کار با اجرت یا بیاجرت به کسی داده شده و بنابراین بوده است که آن اشیاء مذکور مسترد شود یا به مصرف معینی برسد و شخصی که آن اشیاء نزد او بوده آن ها را به ضرر مالکین یا متصرفین آن ها استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود نماید، به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.» هیئت عمومی دیوان عالی کشور در رای اصراری شماره ۲۵۷۸ - ۲۵/۱۰/۱۸ حکم کرده است که «اگر جنسی به امین داده شود تا بفروشد و قیمت آن را به مالک جنس رد کند و امین پس از فروش در قیمت آن تصرف نماید، چون در حقیقت قیمت آن جنس مثل خود جنس نزد او امانت قرار داده شده، بنابراین تصاحب قیمت پس از فروش، خیانت در امانت است.»