سعدی شیرازی

اگر تو فارغی از حال دوستان یارا

فراغت از تو میسّر نمی‌شود ما را

تو را در آینه دیدن جمال طَلعت خویش

بیان کند که چه بودست ناشکیبا را

بیا که وقت بهارست تا من و تو به هم

به دیگران بگذاریم باغ و صحرا را

به جایِ سرو بلندْ ایستاده بر لب جوی

چرا نظر نکنی یار سرو بالا را؟

شمایلی که در اوصاف حسن ترکیبش

مجال نطق نمانَد زبان گویا را

که گفت در رخ زیبا نظر خطا باشد؟

خطا بُوَد که نبینند روی زیبا را

به دوستی که اگر زهر باشد از دستت

چنان به ذوقِ ارادت خورم که حلوا را

کسی ملامت وامق کند به نادانی

حبیب من، که ندیدست روی عَذرا را

گرفتم آتش پنهان خبر نمی‌داری

نگاه می‌نکنی آب چشم پیدا را؟

نگفتمت که به یغما رود دلت سعدی؟

چو دل به عشق دهی دلبران یغما را

هنوز با همه دردم امید درمان است

که آخِری بُوَد آخرْ شبان یلدا را

 

جسد مرده

«جسد» به معنی «جسم جانور مرده» است و با ذکر آن نیازی به آوردن «مرده»نیست:

نمونه غیرمعیار: در وسط حیات جسد مرده‌ای که معلوم می‌شد از قبر بیرون آورده‌اند...(جمال‌زاده: تلخ و شیرین 148)

نمونه معیار: این جسد از آن ‌یکی از بزرگان است که... بدرود حیات گفت. (قاضی: دن کیشوت 169)

 

مبرّا/ مبرّی

مبرّا به معنی «پاک و منزه» است و املای آن به همین صورت یعنی با «الف» درست است:

بزرگانی هم بودند که آثار ایشان از اغلب این عیوب مبرا است. (اقبال: مقالات ۷۷/۱)

برگرفته از «فرهنگ درست نویسی سخن»، تألیف استاد حسن انوری

مهلت ارسال آثار به چهل‌ودومین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران تا پانزدهم مهر تمدید شد.

به گزارش خبرگزاری مهر، چهل‌ودو مین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران بهمن‌ماه ۱۴۰۳ برگزار می‌شود.

علاقه‌مندان به شرکت در این رقابت ادبی می‌توانند در تارنمای اینترنتی ketabsal.ketab.ir ثبت‌نام کنند.

 

 

 

نشست «دیدار در فلق» به مناسبت زادروز منوچهر آتشی، سوم مهرماه برگزار می‌شود.

بیست‌وپنجمین نشست گروه ادبیات انجمن ایران‌شناسی ایران به منوچهر آتشی اختصاص دارد که از ساعت ۱۷ روز سه‌شنبه، سوم مهرماه در خانه اندیشمندان علوم انسانی به نشانی خیابان نجات‌الهی (ویلا)، نبش بوستان ورشو، تالار حافظ برگزار خواهد شد.

حافظ موسوی، محمود معتقدی، علیرضا بهنام، کامیار عابدی و محمود جعفری دهقی سخنرانان این مراسم هستند. 

 

 

سومین و آخرین ترجمه عباس نعلبندیان با عنوان «پُرِمتوسِ در بند» اِسکیلِس بعد از ۵۲ سال منتشر شد.

به گزارش ایسنا، این کتاب، سومین ترجمه عباس نعلبندیان است که بعد از ۵۲ سال در انتشارات نریمان در سال ۱۴۰۳ با قیمت ۱۲۰ هزار تومان منتشر می‌شود. پیش از این، کتاب «سه قطعه» پیتر هانتکه و «طلبکارها» آگوست استریندبرگ نیز از همین مترجم در نشر نریمان روانه کتاب‌فروشی‌ها شد.

در پایان این مراسم  نیز از کتاب «شعر مقاومت خراسان» که به کوشش سعید حیدری گردآوری شده رونمایی شد.

مسعود فرزانه، مدیرعامل انتشارات به نشر، هم‌زمان با رونمایی از کتاب «شعر مقاومت خراسان» گفت: «در این چند ماه که در انتشارات به نشر حضور دارم، وقتی نام کتاب "شعر مقاومت خراسان" به گوشم رسید و کتاب را مطالعه کردم، به حسن انتخاب همکارانم در انتشارات به‌نشر و همچنین مدیریت پیشین این انتشارات آفرین گفتم، زیرا این کتاب اثر قابل تحسینی است.»

وی درباره ویژگی‌های کتاب «شعر مقاومت خراسان» خاطرنشان کرد: «این کتاب در درجه اول سندیت علمی دارد. مصاحبه با ۲۶ نفر و گردآوری این مصاحبه‌های ارزشمند، کتاب را به اثری فاخر و مستند تبدیل کرده است. این مجموعه، اثری شیوا، روان و خواندنی است. عنوان کتاب با موضوع و محتوای کتاب تناسب تنگاتنگی دارد و بخشی از تاریخ شفاهی مشهد در دوران پیش از انقلاب، دوران دفاع مقدس، جبهه مقاومت و امتداد این جریان تا امروز را برای ما روشن می‌کند. این تألیف مهم در دوره‌ای انجام می‌شود که این بخش به شدت مورد غفلت واقع شده است.»

مدیر انتشارات به‌نشر افزود: «ما امروز به شدت به متن و روایت نیاز داریم. اگر نویسنده‌ای که بخشی از زمان ماست، نقشش را به درستی ایفا نکند، نانویسندگانی وارد میدان می‌شوند. این اتفاق، آسیب‌های فراوانی را به جریان ادبیات مقاومت وارد می‌آورد.»

وی تصریح کرد: سعید حیدری با قلم شیوای خود در قالب کتابی فاخر، ما را با شعر مقاومت معاصر خراسان آشنا می‌کند.»

 

محمد بهبودی نیا

calture@khorasannews.com

آیین نکوداشت سید ابوطالب مظفری، شاعر شناخته‌شده افغانستانی و مجید نظافت، از شاعران جریان‌ساز خراسانی در مشهد برگزار شد.

به گزارش خراسان، آیین نکوداشت سید ابوطالب مظفری و مجید نظافت با حضور جمع زیادی از شاعران و اندیشمندان ایران و افغانستان در جهاد دانشگاهی مشهد برگزار شد.

 

 

 

 

 

 

 

شاعررسانه‌ای اخلاق‌مدار

در ابتدای این نشست، محمود اکرامی، شاعر نام آشنا که اجرای این مراسم را برعهده داشت گفت: «در عصر ما، هر شاعر به مثابه یک رسانه قدرتمند است که می‌تواند مفاهیم انسان‌ساز را به دیگران منتقل کند. امروز از دو شاعر برجسته یعنی سید ابوطالب مظفری از افغانستان و مجید نظافت از ایران، تقدیر می‌شود. این دو شاعر، علاوه بر کمک‌های چشمگیرشان به اعتلای شعر معاصر، به‌عنوان انسان‌هایی دغدغه‌مند، به رسالت انسانی خود در حوزه روزنامه‌نگاری نیز مشغول بوده‌اند. آن‌ها نه امروز، بلکه 40 سال است که شاعررسانه هستند. ما امروز به افتخار دهه‌ها تلاش این دو شاعر گرد هم آمده‌ایم.»

 

پیام روشن همدلی و همزبانی

محمدحسین‌زاده، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی، نیز ضمن اشاره به تأثیرو نقش‌آفرینی مهم شاعران در اصلاح برخی انحرافات زبانی مردم جامعه، گفت: «روزگاری شاعرانی مانند بیدل، اقبال، حافظ و سعدی، هر کدام در جغرافیایی دور از هم به زبان فارسی شعر می‌سرودند، اما امروز شاهد کوچک شدن گستره جغرافیایی زبان فارسی هستیم، تا جایی که هم روزگاران ما در هندوستان و پاکستان به سختی می‌توانند به زبان فارسی سخن بگویند و بنویسند.»

وی افزود: «باید به این نکته مهم اشاره کنیم که اگر امروز زبان فارسی در افغانستان زنده است، به همت همین ادیبان و شاعران افغانستانی است. مردم دو کشور ایران و افغانستان در طول تاریخ با هم برادری عمیقی داشته‌اند. هیچ ابزاری شیرین‌تر از شعر و ادبیات برای عمق بخشیدن به برادری میان دو کشور ایران و افغانستان نداریم. تجلیل امشب از سید ابوطالب مظفری که اهل افغانستان است و مجید نظافت که اهل ایران است، این پیام را برای همگان دارد  که ما برادرانه با هم و در کنار هم پاسدار زبان فارسی هستیم.»

 

نادره روزگار شعر معاصر افغانستان

محمدکاظم کاظمی نیز در این مراسم ضمن اشاره به برادری ایران و افغانستان در سایه ادبیات فارسی، به تشریح جایگاه و مقام سید ابوطالب مظفری در شعر، رسانه و انجمن‌داری پرداخت و گفت: «سید ابوطالب مظفری از دهه۷۰ تا امروز، یکی از شاعران تراز اول افغانستان است و در سرتاسر قلمرو زبان فارسی نیز جایگاه والایی دارد. او 30 سال مداوم در سطح بالای شعر افغانستان شعر سروده است؛ شعرهای ماندگاری که بسیاری از بیت‌های آن را حفظ هستیم. از این شاعر دو کتاب "شهریاری و شتربانی" و "تنباکوی تلخ وطنی" در دو حوزه شعر کلاسیک و نو منتشر شده است.»

 

شاگردپرور جریان‌ساز

محمد نیک، شاعرپیش‌کسوت خراسانی، از دیگر سخنرانان این مراسم بود. او درباره جایگاه مجید نظافت در ادبیات معاصر گفت: «خراسان در طول تاریخ خاستگاه شاعران و ادیبان زیادی بوده و این حرکت‌های جریان‌ساز تا امروز همچنان ادامه یافته است. در این میان، برخی شاعران و ادیبان به پایتخت رفته‌اند و برخی در خراسان ماندگار شده‌ و شاگرد پروری کرده اند. مجید نظافت را می‌توان از جمله شاعران جریان‌ساز و شاگردپرور دانست که تأثیر فراوانی در شعر معاصر خراسان و کشور داشته است.»همچنین در این مراسم، عباس ساعی، امان‌ا... میرزایی، بهزاد پورحاجیان، قاسم رفیعا، سید حسین سیدی، محمدهادی زاهدی، هادی منوری و زهرا حسین‌زاده، درباره ویژگی‌های شعری و شخصیتی سیدابوطالب مظفری و مجید نظافت سخن گفتند.

الهه آرانیان

calture@khorasannews.com

 

سال گذشته کتابی با محوریت زندگی شهید علی کسایی، از شهدای دفاع مقدس منتشر شد. «آخرین فرصت»، روایتی جذاب و خواندنی از زندگی پرفراز و نشیب شهید کسایی از زبان رفعت قافلان‌کوهی، همسر اوست. کتاب با ماجرای خواستگاری و ازدواج این دو آغاز می‌شود و با شهادت علی کسایی در منطقه سومار کرمانشاه به پایان می‌رسد. سمیرا اکبری، نویسنده جوان و خوش‌ذوق شیرازی که اولین تجربه جدی‌اش در عرصه نویسندگی را با «آخرین فرصت» پشت سر گذاشته، در ادامه از روند نگارش کتاب و احساسش از این‌که رهبر انقلاب کتاب را خوانده و بر آن تقریظ نوشته‌اند، می‌گوید.

 

لطفاً مختصری درباره شخصیت شهید علی کسایی توضیح دهید.

شهید علی کسایی، مسئول آموزش عقیدتی سیاسی مرکز پیاده ارتش شیراز بودند. ایشان دوره کارشناسی را در دانشگاه فردوسی مشهد پشت سر گذاشتند و علاوه بر دانشگاه، در حوزه علمیه مشهد هم مشغول به تحصیل شدند. بعد از به پایان رسیدن تحصیلات به شیراز می آیند و ازدواج می‌کنند. شهید کسایی به متن نهج‌البلاغه مسلط بودند و آن را در مسجد عظیمی شیراز تدریس می‌کردند. همسر شهید، خانم رفعت قافلان‌کوهی از شاگردان ایشان در کلاس نهج‌البلاغه بودند که بعد با هم آشنا می‌شوند و ازدواج می‌کنند و خدا به آن‌ها چهار فرزند عطا می‌کند. نکته عطف زندگی شهید هم این است که در روز عید غدیر به دنیا آمد؛ در روز عید غدیر ازدواج کرد و در روز عید غدیر سال 66 به شهادت رسید.

 

چه شد که تصمیم به نوشتن کتاب «آخرین فرصت» گرفتید؟

بعد از پایان تحصیلاتم در دانشگاه، سرگرمِ پرداختن به علاقه‌هایم شدم که یکی از آن‌ها نوشتن و خواندن درباره خاطرات شهدا بود. بعد از آن با موسسه نشر فرهنگ شهادت آشنا شدم؛ موسسه‌ای مردمی که یکی از کارهایش دیدار با خانواده شهدا بود. ما بعد از دیدارها خاطراتی را که شنیده بودیم، می‌نوشتیم و منتشر می‌کردیم. بعد از گذشت مدتی، از طرف موسسه یک فایل صوتی سه‌ساعته از خاطرات همسر شهید کسایی به من دادند که شنیدم و به نظرم سوژه جذابی آمد. دوست داشتم جزئیات بیشتری بدانم و از این رو قرار مصاحبه‌های تکمیلی را گذاشتیم. حدود 30 ساعت با همسر شهید گفت‌وگو کردم و در نهایت کتاب «آخرین فرصت» نوشته شد.

 

نوشتن کتاب چقدر طول کشید؟

به دلیل این‌که محل زندگی خانم قافلان‌کوهی از شیراز به شهری دیگر تغییر کرد و خودم نیز در برهه‌هایی درگیر بارداری و بچه‌داری شدم، روند نگارش کتاب طولانی شد.

 

کدام ویژگی شهید کسایی برای شما پررنگ‌تر است؟

شخصیت ایشان ابعاد مختلفی دارد، ولی آن‌چه برایم پررنگ است، اخلاص ایشان در همه جنبه‌های زندگی است. شهید کسایی همیشه رضای خدا را در نظر می‌گرفتند؛ از مسائل کاری گرفته تا خانوادگی. ایشان واقعا اهل عمل بودند. اگر به نهج البلاغه تسلط داشتند، در زندگی هم به آن عمل می‌کردند. من سعی کرده‌ام سبک زندگی ایشان را تا جایی که می‌توانم به‌خوبی روایت کنم.

 

از نظر شما حوزه زندگی‌نامه شهدا چقدر برای تولید آثار ادبی ظرفیت دارد؟

به نظرم این حوزه آن‌قدر وسیع است و آن‌قدر سوژه‌های جذاب برای نوشتن دارد که از دل آن می‌توان آثار متعددی پدید آورد. البته اگر نویسنده به اصل متن و روایت‌ها پایبند بماند و امانتدار باشد و تخیل را اضافه نکند و در کنارش بتواند از هنر و ادبیات برای انتقال مفاهیم کمک بگیرد، خیلی خوب است. حضرت آقا می‌فرمایند هنر بهترین وسیله انتقال مفاهیم است. کار درست هم همین است. شاید دیگر مثل سال‌های اولیه، نوشتن خاطرات صرف خطی و ساده آن اثرگذاری را که باید داشته باشد، ندارد. به نظر من باید در ابتدای کتاب تکلیف خواننده را مشخص کنیم که در حال خواندن روایتی واقعی و مستند است یا تخیل نویسنده هم به آن اضافه شده‌است. خواننده باید بداند که در حال خواندن زندگینامه مستند شهید است یا یک رمان و داستان با الهام از زندگی آن شهید را می‌خواند. کتاب «آخرین فرصت» روایتی واقعی و مستند از زندگی شهید علی کسایی است که من در تصویرسازی‌ها و توصیف‌ها و... از هنر ادبیات بهره برده‌ام.

چه احساسی دارید از اینکه رهبر انقلاب کتاب «آخرین فرصت» را خوانده‌اند و بر آن تقریظ نوشته‌اند؟

احساسش اصلا قابل گفتن نیست. مثل یک خواب و رویای شیرین است. خیلی منتظر و بی‌تاب هستم تا ببینم ایشان به کدام بُعدِ شخصیت شهید اشاره کرده‌اند. انتظار شیرینی است.