چین با امضای قرارداد نظامی با مالی، وارد خط نفوذ بینالمللی در منطقه ساحل آفریقا شده است تا خلأ قدرت ناشی از خروج کشورهای غربی در این منطقه بکر را پر کند
تعداد بازدید : 49
جولان اژدهای زرد در «ساحل آفریقا»
گروه بین الملل-چین که تاکنون فقط در عرصه اقتصادی در مناطق مختلف جهان وارد شده بود، اکنون در بعد امنیتی هم سعی دارد خودی نشان دهد. اجلاس سران چین و آفریقا که اخیراً در پکن برگزار شد، نقطه عطفی در شراکت چندسطحی بین چین و آفریقاست. این نشستها بازتعریف و تعمیق همکاری در زمینههای تجارت، زیرساختهای اساسی، فناوری و بهداشت و در عین حال پرداختن به پیچیدگیهای بدهی و سرمایهگذاری بینالمللی است. چین با بهره بردن از فرصت برگزاری این اجلاس تلاش کرده تا هم روابط دوجانبه با آفریقا را تحکیم کند و هم در منطقه «ساحل» جای پای بیشتری برای حضور و نفوذ نظامی و امنیتی دست و پا کند.پکن که میزبان مجمع همکاری چین و آفریقا بود، تصمیم گرفت محاصره تحمیل شده به کشور مالی در مورد فروش تسلیحات را بشکند. به نوشته«العین نیوز»، شرکت نظامی چین با شورای نظامی انتقالی در باماکو قراردادی امضا کرد که شامل ارسال تجهیزات نظامی، آموزش و انتقال فناوری در زمینههای اصلی است. این توافقنامه نظامی بین پکن و باماکو در زمانی صورت میگیرد که این کشور شاهد چالشهای امنیتی بیشتری از جمله حملات گروههای تروریستی در مثلث مرزی با نیجر و بورکینافاسو و حملات سایر جنبش جداییطلبان ازواد در شمال این کشور است.رئیس جمهور چین در این دیدار گفت: «ما به تشویق شرکتهایمان برای سرمایهگذاری در مالی و تعمیق همکاریها در زمینههایی مانند کشاورزی، انرژی، توسعه معدنی و ساختوساز زیرساختها ادامه خواهیم داد و ابراز امیدواری کرد که مالی تضمینهای امنیتی و تسهیلات سیاسی را برای شرکتهای چینی فراهم کند». گوتا نیز گفت: «مالی امیدوار است که مشارکت استراتژیک بین دو کشور را تقویت کند و همکاریهای سودمند متقابل را در زمینههایی مانند کشاورزی، انرژی، معدن و امنیت تعمیق بخشد.» وزیر دفاع مالی اعلام کرد که طرفهای چینی و مالی علاوه بر قراردادهای انتقال فناوری، قراردادهای جدیدی را برای تسلیحات و آموزش امضا کردند که باعث ارتقای جایگاه منطقهای این کشور میشود. این درحالی است که غربیها برای تنبیه کشورهای درحال توسعه و متخاصم، نقض حقوق بشر در این کشورها را همچون پتکی بر سر آن ها میکوبند تا بتوانند این دولت ها را با سیاستهای جهانی خود همسو کنند اما چین هیچ گاه از این حربه برای رسیدن به اهداف خود در سایر کشورها سوءاستفاده نکرده است و به همین خاطر در هر جا که قدم میگذارد با آغوش باز از سوی ملت ها و دولت ها مورد استقبال قرار میگیرد. بدون شک با ورود نظامی چین به آفریقا که قبلا مستعمره غربیها بودند، آمریکا نیز بیکار ننشسته و با توجه به سوابق جنگافروزیها، بعید نیست که گروههای شبه نظامی را در ساحل آفریقا علیه حضور چینیها تحریک کند؛ زیرا آمریکا، در راهبرد امنیتی خود چین را تهدید درجه یک برای هژمونی جهانی خود معرفی کرده است و از هر ابزاری برای مهار اژدهای زرد استفاده میکند.
پر کردن خلأ امنیتی در ساحل آفریقا
کشور مالی یکی از چهار کشور آفریقایی بود که در سالهای اخیر علم مبارزه با غربیها را برافراشت و با بیرونکردن نیروهای نظامی فرانسوی پس از چند دهه به استعمار غرب پایان داد. بنابراین مالی نیز همانند سایر کشورهای حوزه ساحل، سعی دارد در نبود غربیها، روابط امنیتی خود با قدرتهای شرقی را توسعه دهد و چین به دلیل سابقه خوبی که در تعامل با دیگران دارد، میتواند گزینه مناسبی برای آفریقاییها باشد تا شکافهای امنیتی و خلأ قدرت در این منطقه را پر کند.هر چند چین در شرایط کنونی به تنهایی نمیتواند خلأ امنیتی به وجود آمده در ساحل آفریقا را پر کند اما با مشارکت کشورهایی مانند روسیه و دیگر قدرتهای آسیایی، اداره امور را به دست خواهند گرفت. کشورهای آفریقایی به رهبری مالی و کنفدراسیون ساحل آفریقا مواضع ژئوپلیتیکی و استراتژیک خود را مشروط به اتحاد یا مشارکت با یک قدرت نکردهاند؛ به گفته کارشناسان، در چارچوب مشارکتهای چندگانه با همه قدرتها از جمله برخی کشورهای اروپایی مانند ایتالیا که مواضع متفاوتی با مواضع فرانسه و آمریکا دارند، پیش خواهند رفت.اگرچه چین نیز دنبال گسترش نفوذ خود در آفریقاست، اما برخلاف آمریکا و اروپاییها، در روابط خود با این کشورهای آفریقایی سیاست ارباب و رعیتی را در پیش نگرفته و بر اساس احترام متقابل با آن ها برخورد کرده است. این کشورها که برای چند قرن تحت سلطه استعمارگران اروپایی بودند پس از استقلال سیاسی نیز همچنان از بعد امنیتی تحت نفوذ غربیها قرار داشتند و نمیتوانستند سیاست مستقلی در عرصه بینالمللی در پیش بگیرند. با کودتاهای اخیر در کشورهای مالی، نیجر و بورکینافاسو که به نفوذ نظامی فرانسه و آمریکا پایان داد، چین قصد دارد با همکاریهای نظامی با این کشورها اجازه ندهد تا با نفوذ مجدد غرب، این ملتها دوباره درد و رنج استعمار را بچشند.
کشورهای غربی در بین مردمان آفریقا منفور شدهاند و دنبال شرکای جدیدی میگردند که با آنها برخورد دوستانه داشته باشند. چین و روسیه در دو سال اخیر تحت تاثیر تحولات جهانی، به سمت تاسیس نظم نوینی در جهان بدون غرب پیش میروند و در این نظم جدید آفریقا به دلیل موقعیت استراتژیک و داشتن منابع طبیعی فراوان و بکر، نقش مهمی در تقویت این ساختار سیاسی و امنیتی نوین برعهده خواهد داشت و به همین دلیل منطقه ساحل آفریقا برای چین اهمیت به سزایی دارد.