شاید از شنیدن مجموعه شعر «آداب شقه شدن در خانه پدرم ذبیح» کمی تعجب کنید اما زمانی که متوجه شوید شاعر این کتاب اهل کشور افغانستان است و به جنگ‌های متداول این کشور آگاهی داشته باشید این علامت تعجب در ذهنتان، رنگ می‌بازد.
«پزشکان داروهای تازه‌تری را کشف کردند و من دردهای تازه‌تری را» این شروع کتاب «آداب شقه شدن در خانه پدرم ذبیح» است که سال ۱۴۰۱ نشر سیب سرخ منتشرکرده است. وقتی کتابی با یک چنین سطرهای متفاوت و قابل‌تأملی آغاز می‌شود قطعاً انتظار مخاطب را از خودش بالابرده و کار مؤلف را در ادامه سخت‌تر می‌کند. حالا بماند که اغلب شاعران بهترین شعرهایشان را در پیشانی و پایان کتاب می‌گذارند که رسول سیمیا هم از این قاعده مستثنا نیست. از این‌که بگذریم؛ اما مجموعه شعر سیمیا آن‌قدر شاعرانگی‌های لازم را در خود دارد که در فرازهایی از کتاب روح شنونده را صیقل دهد: «برای ادا کردن نامم به ماشینی چهار نفره فکر کن /که چطور هفده نفر را در خود چپانده/ و در سراشیبی یک جاده پر گردوغبار/ در مرز دوغارون ترمز بریده است» یکی از ویژگی‌های یک کتاب خوب این است که وقتی کسی آن را می‌خواند و نویسنده‌اش را نمی‌شناسند از لابه‌لای کلمه‌ها به جغرافیا و اصالت مؤلف پی ببرد بی‌آن که کتاب، نیازی به مقدمه و معرفی نگارنده‌اش داشته باشد. رسول سیمیا بدون آنکه اصراری بر این کار داشته باشد به دلیل این‌که در شعر نقش خودش را بازی می‌کند این حس را به شنونده منتقل می‌کند: «ما دو آواره با چشم‌های بادامی /بزرگ‌ترین جرم قرن بودیم» یا در این سطرها می‌گوید: «ای باد مسافر/یک‌شب سیاه/ که ماه به شکل چشم‌هایمان گریان بود/مادرکلان افتاده بر ساقه شکسته ریواسی خواب آوارگی‌ات را می‌دید/خوابی پاره و زخمی از اوغان های کوچی اشترسوار»

 تأثیر نام کتاب بر مخاطب
 در دوره‌ای که شاعران برای انتخاب نام کتاب‌هایشان از ترکیب‌ها به کلمه و از کلمه به حروف رسیده‌اند رسول سیمیا، یک سطر بلند و هفت‌کلمه‌ای را برای عنوان کتابش انتخاب می‌کند. مثلاً اسم یکی از کتاب‌های حسین جنتی از شاعران شناخته‌شده هم‌عصر ما «ن» است و همین یک حرف نه‌تنها در ذهن مخاطب باقی می‌ماند بلکه با تلفظ «نون» ایهام زیبایی می سازد یا «ب کوچک» که نام یکی از کتاب‌های امین فقیری ست. سیمیا اسم نیمه بلندی را برای کتابش انتخاب کرده واحتمالا اگر از خودش هم بپرسند به «آداب شقه شدن» اکتفا کند و چهار کلمه بعدی را سانسور کند. این ‌یکی از آسیب‌ها در نشر یک کتاب است. طولانی بودن نام کتاب هم از دیدگاه زیبایی‌های بصری به کتاب ضربه می‌زند و هم به‌زحمت در ذهن شنونده به یاد می‌ماند.

کلمات خنثی
 شاعر این مجموعه شعر سپید از آن دسته شاعرانی ست که در سرودن شعر، یک کل منسجم برایش مهم‌تر از جزئیاتی با ظرافت‌های شاعرانه و موجز است و همین دیدگاه باعث شده است در بسیاری از سطرهای این کتاب، کلامش به طولانی شود و بسیاری از کلمه‌ها حشو به شمار آید به‌طوری‌که در بعضی از شعرها اگر کلمه و گاه حتی سطری حذف شود اتفاق خاصی نمی‌افتد: در سطر «شنبه/ موتور هوندای من /و زیبایی‌ات را گرفته بودند» کلمه «موتور» حشو بوده و در «هوندا» مستتر است طوری‌که اگر حذف شود اتفاق خاصی نمی‌افتاد. تکرار حرف ربط «و» هم آسیب دیگری است که حد آن در کتاب رعایت نشده است: «کبوتری پرواز نمی‌کند/و هیچ زائری /کفش‌هایش را در کیسه‌ای پنهان نمی‌کند/و من آن درخت خشکیده کنار حوض ام...» در بخشی دیگر از کتاب، حرف «و» نه‌تنها نقشی ندارد بلکه تکرار آن کاملاً اضافه و زبان شعر را دچار مشکلاتی کرده است.

 درآمیختن واژگان محلی و معیار
این کتاب سرشار از واژگان و ترکیب‌های محلی است. درآمیختن این کلمات با زبان معیار به قوام و خاص بودن کتاب کمک کرده است، واژگانی همچون «آوشار» «اوغان» «مادر کلان» «عسگر صاحب»«گاو گم» «ایلاگویی» «لیش» و ...به صمیمیت زبان کمک کرده و خوانش کتاب را برای مخاطب لذت‌بخش کرده است.

فرهنگستان زبان و ادب فارسی برای نخستین بار بیش از یک‌صد، دست‌نوشته از شعرهای نیما یوشیج را منتشر کرد.
به گزارش  روابط عمومی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، مجموعه‌ای از دست‌نوشته‌های نیما یوشیج در فرهنگستان زبان و ادب فارسی نگهداری می‌شود.
این اسناد را شراگیم یوشیج، فرزند نیما و به نمایندگی از وارثان نیما در تاریخ بیست و سوم آبان ۱۳۷۳ به فرهنگستان واگذار کرده است.

نخستین جشنواره ملی دانشجویی با محوریت موسیقی نواحی ایران و باهدف معرفی استعدادهای این حوزه به عرصه موسیقی ایران برگزار می‌شود.
به گزارش صبا، نخستین جشنواره ملی موسیقی دانشجویی با تمرکز بر موسیقی نواحی ایران، به همت مرکز علمی کاربردی فرهنگ و هنر واحد ۴۶ برگزار می‌شود.
سوسن تقی پور، مدیر مرکز علمی کاربردی فرهنگ و هنر واحد ۴۶ می‌گوید: این جشنواره با تمرکز بر موسیقی نواحی و در سه بخشِ خوانندگی، نوازندگی و گروه نوازی برگزار می‌شود. علاقه‌مندان به موسیقی تا ۱۵ آذر ۱۴۰۲ فرصتِ شرکت در این رویداد رادارند. علاقه‌مندان شرکت در این جشنواره برای ثبت‌نام و ارسال آثار در جشنواره ملی دانشجویی به نشانی ir46.uast مراجعه کنند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به ریل‌گذاری جدید فرهنگی برای تقویت محتوا در استان‌ها با تخصیص منابع جدید صورت گرفته، گفت: به انجمن‌های ادبی حدود ۳۰ تا ۴۰ میلیارد ریال اختصاص داده خواهد شد.به گزارش ایرنا، محمدمهدی اسماعیلی  اظهار کرد: ریل گذاری جدید برای تقویت محتوا در استان‌ها با تخصیص منابع جدید صورت گرفته، به‌طور مثال به انجمن‌های هنری، موسیقی و تجسمی در هر استان یک میلیارد و به انجمن‌های ادبی نیز حدود ۳۰ تا ۴۰ میلیارد اختصاص داده خواهد شد.
 

نشست تخصصی تحلیل و بررسی «تأثیر اقلیم نویسی بر داستان کودک و نوجوان» در دانشگاه فردوسی به همت «مکتب‌خانه ادبی خراسان» برگزار شد.
به گزارش خراسان، نشست تخصصی تحلیل و بررسی «تأثیر اقلیم نویسی بر داستان کودک و نوجوان» با حضور داوود امیریان، نویسنده شناخته‌شده این حوزه با حضور جمعی از استادان و نویسندگان نوقلم در قطب علمی دانشگاه فردوسی برگزار شد. داوود امیریان در این مراسم گفت: درباره اهمیت موضوع اقلیم نویسی، همین بس که بگوییم تا امروز آن دسته از هنرها بیشترین شانس جهانی‌شدن رادارند که با تکیه ‌بر بومی نویسی یا همان اقلیم نویسی خلق‌شده باشند. بر کسی پوشیده نیست که هنرهای بسیاری تا امروز با بهره‌گیری از این تکنیک توانسته‌اند توجه مردم جهان را به خودشان جلب کنند.

موقعیت و شخصیت در اقلیم نویسی
وی افزود: توجه به موقعیت و شخصیت، دو موضوع مهم در داستان‌نویسی است  که برای خلق موفق موقعیت و شخصیت‌ها باید اقلیمی را که داستان در آن روایت می‌شود به‌خوبی بشناسیم.
امیریان تصریح کرد: این‌ واقعیتی انکار نشدنی است که ما فقط با داستان‌های بومی می‌توانیم قدرت نویسندگی‌مان را به رخ جهانیان بکشیم، به‌عنوان‌مثال «قصه‌های سبلان»  و «کوه، مرا صدا زد»، نوشته محمدرضا بایرامی با تکیه ‌بر همین اصل مهم و البته تسلط این نویسنده برساخت روایت‌ها و دیگر اصول که در ادامه به آن اشاره می‌کنم به موفقیت‌های زیادی در سطح جهان دست پیداکرده است.
این نویسنده حوزه ادبیات کودک و نوجوان گفت: دقت، تیزبینی و قدرت نویسندگی  در توصیف طبیعت و مردم هر اقلیم جزو تکنیک‌هایی است که برای اقلیم نویسی به‌عنوان قدم‌های حساس اولیه به شمار می‌رود. پس داستان نویسان ما باید از همان منطقه‌ای بنویسند که در آن نفس می‌کشیدند و سال‌ها آن‌جا زندگی کرده‌اند. نمونه‌های موفق این نوع نویسندگی را می‌توان در آثاری از احمد محمود، محمود دولت‌آبادی، نویسندگان جوان‌تر ایرانی و خارجی یافت. امروزه نویسندگان زیادی به این اتفاق‌نظر رسیده‌اند که برای موفقیت بیشتر باید بومی نویسی را اصل قرار دهند. البته یادآوری این نکته ضروری است که علاوه بر تیزبینی در روایت جغرافیای محل زندگی خود، هوشمندی در شناخت و تحلیل لهجه، فرهنگ و نوع پوشش مردم آن اهمیت ویژه‌ای دارد. با این شیوه مخاطبی که هیچ‌گاه آن محل را به چشم ندیده در ذهن خود به آن منطقه سفر می‌کند و همین فن‌ها او را در ادامه مطالعه یک داستان، مشتاق و مشتاق‌تر می‌کند.

دلیل موفقیت هوشنگ مرادی کرمانی
نویسنده کتاب «جام جهانی در جوادیه» تصریح کرد: اگر بخواهم چند نویسنده ایرانی، موفق در اقلیم نویسی حوزه کودک و نوجوان را نام ببرم، اولین نویسنده هوشنگ مرادی کرمانی است که آثار فراوانی از او به زبان‌های دیگر ترجمه‌شده و فیلم‌های سینمایی و سریال‌های زیادی نیز بر اساس داستان‌های اقلیمی او ساخته شده است. مرادی کرمانی در «قصه‌های مجید» به‌قدری جذاب فضای کرمان را توصیف کرده که حتی یک خواننده اگر در کشوری دور زندگی کند می‌تواند فضای این شهر تاریخی را در ذهنش مجسم کند و سفری خیالی به کرمان داشته باشد. (هرچند سریالی که بر اساس این داستان ساخته‌شده در فضای اصفهان است). هوشنگ مرادی کرمانی در داستان «خمره» هم به‌خوبی اقلیم را توصیف کرده است. داستان «بچه‌های قالیباف خانه» و حتی «شما که غریبه نیستید» که داستان زندگی این نویسنده است هم از هنر اقلیم نویسی بهره‌مند شده است. امیریان گفت: صمد بهرنگی ازجمله نویسندگان دیگری است که از فضای بومی و اقلیم به‌خوبی بهره گرفته است. او در حجم زیادی از داستان‌هایش، فضای آذربایجان را به‌خوبی تشریح کرده است. تمام قصه‌های ماندگار او به‌جز کتاب «۲۴ ساعت در خواب و بیداری» در فضا واقلیم آذربایجان روایت‌شده است.
 وی گفت: البته شاید نویسنده‌ای اهل یک محل نباشد اما داستانی درباره یک موضوع با بن‌مایه اقلیم آن محل بنویسد وبه موفقیتی بزرگ دست یابد. رمز موفقیت این نویسنده بی‌تردید زندگی چندهفته‌ای یا چندماهه در آن محل است. «سمفونی مردگان» اثر عباس معروفی، یا «آتش بدون دود» اثر نادر ابراهیمی ازجمله این داستان‌ها هستند.

تفاوت توریستی نویسی با اقلیم نویسی
امیریان افزود: نوشتن از اقلیم به معنای توریستی دیدن یک منطقه نیست؛ زیرا توریست‌ها معمولاً به تماشای کوه و درخت و مناظر، بسنده می‌کنند اما یک اقلیم نویس باید در لایه‌های عمیق‌تر یک منطقه به جست‌وجو بپردازد و حتی ظرافت‌های لهجه را مدنظر قرار دهد.

اقلیم نویسی در نگاه نویسندگان جهان
 نویسنده کتاب «برادر من تویی» در تشریح جایگاه اقلیم نویسی در نگاه نویسندگان بزرگ جهان گفت: داستان «هری پاتر»، یا «رمز داوینچی» اثر نویسندگان بزرگ غیرایرانی، نیز با تکیه ‌بر اقلیم نویسی نوشته‌شده است. پس می‌بینیم که این تکنیک جهانی است. مارک تواین در داستان «هاکلبری فین» به‌خوبی از اقلیم محل زندگی خود و رود «می سی سی پی» بهره برده است. این نویسنده که در دوران جوانی روی یک کشتی بخار کار می‌کرد، آن‌قدر جذاب مشاهداتش را توصیف می‌کند که خواننده مشتاق زندگی در کنار رود می سی سی پی می‌شود. او با بهره‌گیری از اقلیم نویسی و تخیل و قدرت نویسندگی مثال‌زدنی‌اش، رود می سی سی پی را از یک پدیده طبیعی به یک شخصیت جان دار و دارای روح، تبدیل کرده است.
 وی گفت: «چارلز دیکنز» نیز در آثارش فضای مه‌آلود لندن را به‌خوبی روایت کرده است. او در رمان «دیوید کاپرفیلد» و «جک لندن» به جزئی‌ترین موضوعات مرتبط با اقلیم پرداخته است. پسر جنگل، پینوکیو و بسیاری از داستان‌های موفق در حوزه کودک دارای همین تکنیک هستند.

تأکید «مکتب‌خانه خراسان» بر اقلیم نویسی
در حاشیه این نشست ادبی، سید جلال قوامی، سخنگو و عضو هیئت مؤسس مکتب‌خانه ادبی خراسان در گفت گو با خبرنگار ما درباره فعالیت‌های مکتب‌خانه ادبی خراسان و تأکید بر اقلیم نویسی گفت:فعالیت مکتب‌خانه ادبی خراسان از تابستان ۱۴۰۱ رسماً شروع شد. این مکتب‌خانه را بناکرده‌ایم تا در آن بیندیشیم، بیاموزیم و میراث فرهنگی و بومی و ملی پیشینیان را پاس بداریم.
 وی افزود: فعالیتمان را در حوزه اقلیم نویسی با داستان شروع کردیم که مادر همه هنرهاست. ضرورت اقلیم نویسی را دریافتیم و پای درراه نهادیم. فرازوفرودهایی هم داشتیم؛ اما همچنان تلاشمان را خواهیم کرد تا اقلیم‌نویسی را به معیارهای جهانی ادبیات داستانی پیوند بزنیم.
قوامی تصریح کرد: تا امروز چندین جلسه با حضور نویسندگان صاحب سبک اقلیم‌نویسی برگزار کرده‌ایم و در همین مدت کوتاه، دوستان و همراهان ارزشمندی به ما پیوسته‌اند. امید داریم اندک‌اندک سیمرغی شویم و بیرق داستان اقلیمی را با تمام عمق و ظرایفش بر بلندای کوهِ قافِ ادبیات داستانی جهان برافرازیم. تا چه قبول افتد و چه در نظر آید.
 وی تصریح کرد: جلسات مکتب‌خانه ادبی خراسان، چهارشنبه‌ها ساعت ۱۶ در کتابخانه قطب علمی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار می‌شود. علاقه‌مندان به حوزه داستان‌نویسی و ادبیات اقلیمی می‌توانند از طریق آدرس https://eitaa.com/Maktabkhaneh_adabi_khorasan نیز به اخبار مربوط به فعالیت‌های مکتب‌خانه خراسان دسترسی پیدا کنند.

 با این‌که حرف اضافه ی مرکب "درباره" فارسی است، معلوم نیست چرا در اوایل این قرن گروهی از طرفداران فارسی سره کوشیدند تا ترکیب ساختگی" در پیرامون" را جانشین آن کنند. پیرامون به معنای "اطراف و حوالی" است و در پیرامون یعنی "در اطراف، گرداگرد" : در پیرامون شهر حصاری کشیدند ... اگر امروزه بخواهیم در پیرامون را به کار ببریم باید معنای درست آن را در نظر داشته باشیم. مثلا در پیرامون مسئله ای بحث کردن یعنی "در حول و حوش مسئله ای( و نه در خود آن) بحث کردن". بنابراین "در پیرامون" معادل درباره نیست و نباید به جای آن به کار رود.

 صدها سال پیش، یک قالب شعری در ژاپن به نام هایکو معروف شد. در حقیقت هایکو قالب شعری بسیار مشهور ژاپنی است که بیانی بسیار کوتاه از ذهنیت و دیدگاه‌های مردمان سرزمین آفتاب تابان به جهان هستی است.

نمی‌دانم به چه می‌اندیشند آدمیان زادگاهم
می‌دانم اما گل‌های آن‌جا هنوز
همان عطر همیشگی را دارند

شاعر:کی تسورایوکی

بهار
تپه‌ای بی‌نام
پوشیده در مه صبحگاه

شاعر: ماتسوئو باشو

کاش جهان همواره چنین می‌ماند
چند ماهیگیر
به کار کشیدن قایقی کوچک به ساحل رود

شاعر :میناموتو سانه موتو