آسمان در تسخیر «باور ایرانی»
سامانه پدافندی کاملا بومی باور 373 توسط متخصصان کشورمان چندین بار به روزرسانی شده است، قابلیت ها و ویژگی های این سامانه پدافندی چیست؟
رعیت نواز - نیروهای مسلح کشورمان در سال های اخیر به ویژه بعد از پایان جنگ تحمیلی توانسته اند دستاوردهای مهمی در ارتقای رزمی و حوزه تجهیزات داشته باشند. طراحی و ساخت انواع تجهیزات نظامی بومی در کشورمان سرعت چشم گیری داشته و باعث حیرت بسیاری از ناظران بین المللی شده است. همه این دستاوردها موید این مطلب است که فرماندهان و مسئولان نیروهای مسلح کشورمان به خوبی اهمیت خودکفایی در ساخت تجهیزات نظامی را متوجه شدهاند. به جز پهپادهای ساخت کشورمان، پدافند هوایی و تجهیزات استفاده شده در آن هم یکی دیگر از این حوزههای مهم در نیروهای مسلح کشورمان است که در خط مقدم دفاع از کشور قراردارد. حوزه ای که بارها مورد تاکید رهبر معظم انقلاب هم قرار گرفته است. یکی از این دستاوردهای مهم در حوزه پدافند هوایی، ساخت سامانه پدافند باور 373 است که به گفته امیر سرتیپ علیرضا صباحیفرد فرمانده نیروی پدافند هوایی ارتش در برنامه صف اول تست نهایی آن در روزهای آینده انجام میشود. برای این که با این دستاورد تمام ایرانی که به دست جوانان توانمند و دانشمند ایرانی ساخته شده بیشتر آشنا شوید، با ما همراه باشید.
کار پدافند هوایی
پدافند هوایی به معنی دفاع در برابر آفند یا هجوم یا تک هوایی است و شامل مجموعه اقداماتی است که به منظور انهدام، خنثیسازی یا تقلیل آثار عملیات هواپیماها، موشکهای بالستیکی و دیگر انواع موشکهای دشمن در هوا انجام میشود. پدافند های هوایی با رادارهای جست وجوگر، اهداف را شناسایی و با رادارهای دنبال کننده روی آن ها قفل و در نهایت با شلیک موشک اهداف متخاصم را منهدم می کنند.
باور ۳۷۳ چگونه ساخته شد؟
ماجرای ساخت این پدافند به سال 87 برمیگردد. درست زمانی که روس ها با روی کار آمدن مدودف از تحویل S300 خریداری شده توسط کشورمان خودداری کردند. هرچند ایران شکایت کرد و غرامت گرفت اما غرامت، کار پدافند دفاعی را برای ما نمی کرد. پس دانشمندان کشورمان در روز ولادت حضرت رسول اکرم(ص) دست به کار شدند و برای این که باور کنیم که می توانیم، نام «باور» را برای آن انتخاب کردند، عدد 373 را هم که ابجد یکی از القاب پیامبر اعظم است به آن اضافه کردند تا باور ایرانی در کنار توسل به پیامبر اکرم(ص) نتیجه بخش باشد و باور 373 پدید بیاید. امیر سرتیپ صادق نژاد، مشاور وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح درباره پیگیری رهبر انقلاب در ساخت این سامانه گفته بود که حضرت آقا بارها از مسئولان نظامی کشور پیگیر ساخت سامانه باور ۳۷۳ بودند و این پروژه با دستور ایشان ساخته شد. در بخشی از برنامه ثریا در 8 شهریور 98 هم در خصوص حقوق سازندگان باور 373 مجری برنامه گفته بود: «باور ۳۷۳ را چند جوان زیر ۳۰ سال با حقوق زیر پنج میلیون به سرانجام رساندند اما در مقابل برخی مدیران نجومیبگیر هیچ آوردهای برای مردم ندارند.»
ویژگیهای باور ۳۷۳
هنگامی که سامانه باور ۳۷۳ را با دقت بررسی میکنیم، این سامانه به نحوی طراحی شده است که به گفته مسئولان و دست اندرکاران نسبت به S300 روسی برتری دارد و در واقع نمونه ارتقا یافته آن محسوب میشود. در این راستا، بُرد آن تا 1.5 برابر افزایش یافته و نوع موشکهای آن تغییر کرده است.
1- رادار باور ۳۷۳ نیز همچون دیگر بخشهای آن بومی است و معراج ۴ نام دارد که از رادارهای کنترل آتش بُرد بلند آرایه فازی است.
2- رادارهای باور ۳۷۳ میتوانند ۳۰۰ هدف را در فاصله ۳۵۰ کیلومتری شناسایی کنند، در حالی که رادارهای سامانه S300 روسی فقط قادر به شناسایی ۱۰۰ هدف در برد ۳۰۰ کیلومتری هستند.
3- موشکهای صیاد ۳ و صیاد ۴ موشکهای اصلی این سامانه هستند که پس از شلیک از پرتابگرهای عمودی خود توانایی انهدام اهداف مدنظر در فاصله ۲۰۰ کیلومتری و ارتفاع ۲۷ کیلومتری را دارند. البته به گفته امیر صباحیفرد، در به روزرسانی جدیدی که روی این سامانه صورت گرفته، برد آن تا 300 کیلومتر خواهد رسید.
4- رهگیری در پدافند هوایی اهمیت بسیاری دارد که این سامانه میتواند ۶۰ هدف را در برد ۲۵۰ کیلومتری رهگیری کند. اگر این شاخص را نیز با سامانه S300 روسی مقایسه کنیم باید گفت که این سامانه روسی فقط میتواند ۱۲ هدف را در برد کمتر از ۲۰۰ کیلومتری رهگیری کند.
5- البته باور ۳۷۳ ویژگی مهم دیگری دارد که در S300 روسی و پاتریوت آمریکایی وجود ندارد و آن هدف گیری ۹ نقطه به طور همزمان است. در حالی که این شاخص در سامانه روسی شش هدف و در سامانه آمریکایی نیز فقط یک هدف اعلام شده است.
6- سهولت در آماده سازی و نگهداری، عمر انبارداری بالا و ضریب ایمنی اپراتوری را هم باید به این ویژگی ها افزود.
7- اما برترین ویژگی سامانه باور۳۷۳ ساخت تماماً ایرانی آن است که باعث می شود تمام کدهای سیستم نرم افزاری پدافندی کشور در اختیار خودمان باشد و همین مزیت باعث ایجاد یک سامانه پدافندی با شبکه ای امن در کشور خواهد شد.
8- عملیات در شرایط حملات شیمیایی، میکروبی و هستهای، قیمت کمتر نسبت به نمونه های مشابه خارجی، حجم آتش زیاد و... از جمله دیگر ویژگیهای سامانه پدافند موشکی «باور۳۷۳» است.
کدام خودروی ایرانی باور۳۷۳ را حمل میکند؟
سامانه پدافند موشکی باور۳۷۳ توسط خودروی تاکتیکی ذوالجناح حمل و جابه جا میشود. این خودرو پنج محور (۱۰ چرخ) فعال دارد و قابلیت عبور از رودخانه تا عمق 1.5 متر با حداکثر ظرفیت بار ۳۰ تن را دارد. البته ذوالجناج میتواند محمولهای با طول 10.5 متر را جابه جا کند. از دیگر قابلیتهای ذوالجناح میتوان به حرکت روی حداکثر شیب ۳۵ درصد، حداکثر شیب طولی ۲۰ درصد با وزن خالص ۲۱ تن و سامانه تعلیق مستقل اشاره کرد.
پدافند بومی و برتر باور 373
در پایان با نگاهی به آن چه گفتیم، پدافند هوایی باور 373 نسبت به سامانه های روسی پیشرفته تر است و تنها برتری اس 400 این است که موشک های با سرعت بالا راهم می تواند هدف اصابت قرار دهد. تعداد زیادی از ویژگی های دیگر باور 373 بسیار تخصصی است که بیشتر به درد علاقهمندان به مسائل نظامی و موشکی می خورد که در حوصله خوانندگان این مطلب نیست ولی بد نیست در پایان این نکته را اضافه کنیم که چندی پیش، روزنامه گاردین در گزارش خود به نقل از یک منبع آگاه نوشت که ایران به تازگی نه تنها سامانه پدافندی «باور ۳۷۳» ساخت خود را به روسیه اهدا کرده بلکه یک پدافند S300 دریافت شده را نیز به مسکو پس داده است.