ایران باستان
تعداد بازدید : 90
شاپور یکم ساسانی دوستدار آثار باستانی!
در میان فرمانروایان دودمان ساسانی، شاپور یکم، پسر اردشیر بابکان، بهدلیل فتوحات پرشمارش و نیز غلبه بر رومیان و به اسارت درآوردن والریانوس، امپراتور روم، شهرت فراوانی دارد؛ با این حال، یکی از ویژگیهای شخصیتی کمتر شناختهشده او، علاقهاش به معماری و آثار باستانی است. 1764 سال پیش در چنین روزی، دهم ژوئن سال 256 میلادی، سپاهیان ایران با فرماندهی شاپور یکم توانستند شهر «سلوکیه» در آناتولی را فتح کنند. این شهر به لحاظ آثار معماری و بناهای فاخر، یکی از مراکز مهم و تأثیرگذار در خاورمیانه بود. در سلوکیه، تعداد زیادی ساختمان باقیمانده از دوره استیلای جانشینان اسکندر نیز وجود داشت که بخشی از هویت این شهر محسوب میشد. رسم آن زمان این بود که چون فاتحان وارد شهری میشدند، آثار هویتی دشمنان را از بین میبردند؛ چنانکه اسکندر، قرنها قبل، تختجمشید را به آتش کشید؛ اما شاپور یکم، رویهای متفاوت در پیش گرفت. او دستور داد به ابنیه تاریخی و نیز، بناهای فاخر شهر کار نداشته باشند و آنها را حفظ کنند. شاید بتوان این اقدام شاپور را نخستین دستور حکومتی تاریخ، در زمینه حفظ آثار باستانی دانست. بر همین اساس، سپاهیان ایران با نظم و انضباطی مثالزدنی، معماری شهر را حفظ کردند و آن را برای آیندگان باقی گذاشتند. شاپور علاقهاش به معماری را در ساخت شهرهای متعدد در ایران و کاخهای زیبا در فارس نشان دادهاست. مورخان، نیشابور را یکی از یادگاران عهد فرمانروایی وی میدانند.